Killi zeminlerde MASW ile elde edilen kesme dalgası hızı ile plastisite indisi ve standart penetrasyon sayısı korelasyonu

Authors : Arif ÖZYANKI, Hilmi DİNDAR, Abdullah EKİNCİ

Pages : 490-497

Doi:10.31590/ejosat.794260

View : 15 | Download : 6

Publication Date : 2020-12-31

Article Type : Research Paper

Abstract :Temel zemin mekaniği parametreleri ile karmaşık zemin modeli parametrelerinin elde edilmesi mümkündür. Yumuşak sedimanlar, bir çalışma alanını etkileyecek olası kuvvetli sismik yer hareketinin büyütmesinden sorumlu en önemli faktörlerden biridir. Bu sorunun çalışılması için yapılan Sismik Mikrobölgeleme çalışmalarında kayma dalgası hızı’nın saha araştırmaları çok önem arz etmektedir. Kayma dalgası hızına dayalı zemin profilini belirlemek için farklı jeofizik arama teknikleri kullanılmaktadır. MASW tekniği zemin parametrelerini elde etmek için kullanılan jeofizik çalışma yöntemlerinden bir tanesidir. Yerine özgün olarak sığ yüzey altı topografya araştırmalarında hızlıca uygulanabilen doğaya tahribatsız ve çok hızlı değerlendirme imkânı sunan bu yöntem geoteknik çalışmalar için büyük bir öneme sahiptir. Çalışma kapsamında farklı noktalarda gerçekleştirilen MASW tekniği ile elde edilen kayma dalgası hızları (Vs), yine aynı noktalarda yapılan sondajlardan elde edilen SPT-N ve örselenmiş zemin numuneleri üzerinde yapılan deneylerle bulunan plastisite indisi (PI) değerleri ile karşılaştırılmıştır. Gerçekleştirilen değerlendirmeler neticesinde kayma dalgası hızları ile plastisite indisi ve SPT-N değerleri arasında bir anlamlı bir ilişki gözlenmiştir. Bu karşılaştırma sonucunda elde edilen bağıntı Plastisite indisi için %93’lük ve SPT-N değerleri için %74’lük bir benzerlik gösterdiği görülmüştür. Elde edilen korelasyon eğrileri göstermiştir ki plastik indisi ile kayma dalgası hızları arasında ters orantı varken, SPT-N değerleri arasında doğru orantı mevcuttur. Zemin mekaniği ile ilişkili her parametre birbiri ile bağlantılı olması gerektiği bilinmekle birlikte, her farklı deneyin birbirlerine göre sağladığı farklılıklar vardır. Bu farklılıkların beraber değerlendirilmesi mevcut zeminin tanımlanmasında daha doğru sonuçlar verecektir. Sonuç olarak plastisite indisi ve SPT-N gibi doğal zemin üzerinde yapılan deneyler kullanılarak hem yapısal hem de zemin modellerinde kullanımı değerli kayma dalgası hızları arazi çalışmaları öncesinde öngörülebilir.
Keywords : MASW, plastisite indisi, standart penetrasyon, regresyon, kayma dalgası