Determination of Heavy Metal Distribution of Yenikapı (Istanbul) Sea Sediments Using Libs Method

Authors : Melike ÖNCE, İpek BALNAN, Nursel KAM

Pages : 60-64

Doi:10.31590/ejosat.849768

View : 14 | Download : 9

Publication Date : 2021-01-31

Article Type : Research Paper

Abstract :Bu çalışmada, Marmara Denizi Yenikapı (İstanbul) kıyısındaki denizel sedimanların toksik element konsantrasyonları LIBS (Laser Induced Plasma Spectroscopy) tekniği ile belirlenmiştir. Analiz için bölgeden altı adet yüzeysel sediman numunesi alınmıştır. Numuneler laboratuvar ortamına getirilerek analiz için hazır hale getirilmiştir. Bölge tekne atıklarından, balıkçılardan ve evsel atık sulardan kirlenmeye açıktır. LIBS yöntemi, diğer tüm geleneksel yöntemlerden daha hızlı sonuç alma, taşınabilir olması, düşük analiz maliyetleri, numunenin analiz sırasında hasar görmemesi ve tekrar kullanılması ve kısa hazırlık süreci gibi avantajlara sahiptir. Doğal jeolojik yapının ve antropojenik kaynakların bileşiminin belirlenmesi için önemli ve pratik bir tekniktir. Yöntem çevre, jeoloji, adli tıp, gıda, sağlık vb. birçok alanda kullanılmaktadır ve doğru ve hızlı sonuçlar verdiği tespit edilmiştir. LIBS yöntemi ile elde edilen analiz sonuçları o numunedeki elementlerin olasılığını % değer olarak verir. Analiz, numunedeki elementlerin miktarını sağlamaz. Bu bir dezavantaj olarak görülse de bu yöntem pratik ve ön araştırmalar için oldukça faydalı sonuçlar vermektedir. Bu çalışmada ECCO®2 markalı LIBS cihazı kullanılmıştır. Yenikapı bölgesinden alınan altı sediman örneğinin ağır metal dağılımı grafiklerle gösterilmiştir. LIBS analiz sonuçlarına göre Fe, K, Li, Sr, Zn ve Mg gibi elementlerin dağılımının yüzde olarak daha yüksek olduğu görülmüştür. Elde edilen tüm veriler, temel bileşen analizi (PCA) yöntemi ile incelenmiştir. Bu analiz sayesinde her değişkenin sedimanın içeriğine katkısı ortaya çıkarılmaya çalışılmıştır. Analizler, bölgeden alınan altı numune için % 83.39 ayrım göstermiştir. Sediman numunelerinin bileşiminde Fe, Al, Mn, Ca, K, Na ve Zn elementlerinin katkısının daha fazla olduğu tespit edilmiştir. Bölgeden alınan altı numunenin içeriği birbirine benzer bulunmuştur. Çalışma alanında denizel sedimanların elementel kompozisyonları ortaya konmuştur. Analiz sonucunda, LIBS yönteminin sediman örneklerinde kullanılabileceği görülmüştür.
Keywords : LIBS, Sediman, Marmara Denizi, Yenikapı, PCA