BAZI GÜRCÜ DEYİMLERİN TÜRKİYE TÜRKÇESİNDEKİ KARŞILIKLARI ÜZERİNE BİR İNCELEME

Authors : Gül Mükerrem ÖZTÜRK

Pages : 51-62

View : 8 | Download : 5

Publication Date : 2021-06-15

Article Type : Research Paper

Abstract :Kültürlerarası iletişimin araştırılması, çağdaş dilbiliminde aktif bir rol oynamaktadır. Türkiye`nin sınır komşusu ve dost bir ülke olan Gürcistan`da Türklere, Türk diline, Türk kültürüne, Türk tarihine ilgi tarih boyunca olduğu gibi, bugün de devam etmektedir. Modern dünyadaki gelişmeler ve komşuluk ilişkilerinden dolayı Türk-Gürcü halklarının kültürel ilişkilerine ilgi gün geçtikçe artmaktadır. Bu çalışmada, iki halkın tarihi süreç kapsamında siyasi, kültürel vb. etkileşimlerinin deyimlere yansıması ve iki halkın örf, adet, gelenek, yaşayış biçimi ve dünya görüşündeki farklılıkları ve benzerlikleri açığa çıkarmak amaçlanmıştır. Halk biliminin önemli öğelerinden biri olan deyimlerin iki dildeki özellikleri çalışmada yer verilerek deyim karşılaştırılması yapılmıştır. Buradan hareketle, Türk ve Gürcü dilinde özel nüanslı deyimlerinde olduğu görülmektedir. Bunlardan bazılarını sebep-sonuç ilişkisi çerçevesinde açıklayabilirken bazılarını da kendiliğinden dilde var olduğundan açıklanabilmesi mümkün değildir. Bu kapsamda Gürcüce sözlüklerden Eter Mamulia’nın 2006 yılında Tsartkela Yayınevi’nden çıkan “Türkçe-Gürcüce Deyimler Sözlüğü”nden, T. Sakhokia’nın 1979 yılında Merani Yayınevi’nde çıkan “Gürcü Süslü Deyimler ve Söyleyişler Sözlüğü”nden ve Al. Oniani’nin 1966-1988 yıllarında Nakaduli Yayınevi’nden çıkarmış olduğu “Gürcüce Deyimler Sözlüğü”nden yararlanılarak eşdeğerlik bağlamında karşılaştırmalı olarak ele alınmaya çalışılmıştır. Çalışma sonucunda ortaya çıkan verilerden yola çıkarak iki dost halkın kültürel ve sosyal alandaki etkileşimlerinin olduğu görülmüştür. Bu çalışma, başta dil, edebiyat ve kültür olmak üzere bu iki komşu ülke arasında karşılıklı olarak yapılacak bilimsel çalışmalara katkı sunması açısından önem arz etmektedir.
Keywords : Gürcüce, Türkçe, Deyimler, Gürcistan