ATEBETÜ’L HAKAYIK ÜZERİNE KIPÇAK TÜRKÇESİ BAĞLAMINDA TESPİTLER

Authors : Can ÖZGÜR

Pages : 63-72

View : 8 | Download : 7

Publication Date : 2021-06-15

Article Type : Research Paper

Abstract :Atebetü’l-Hakayık, 12. yüzyılda yazılmış manzum öğüt ve ahlâk kitabıdır. Edib Ahmed Yükneki tarafından Karahanlı Türkçesiyle kaleme alınmıştır. Eserde on üç bölüm, kırk beyit ile yüz bir tane dörtlük bulunmaktadır. Tamamı 484 mısradır. İlavelerle bu sayı 512’ye çıkmaktadır. Eserin kopyaları arasında, en iyi ve en eski tarihli olan Semerkand yazmasıdır. Bu nüsha, İstanbul Süleymaniye Kütüphanesi Ayasofya Bölümü nr. 4012’de kayıtlıdır. 848 insert ignore into journalissuearticles values(1444); yılında Semerkand’da hattat Zeynelabidin tarafından istinsah edilmiştir. Uygur harfleriyledir. Diğer önemli bir yazması, Ayasofya Kütüphanesi nr. 4757’de kayıtlı bir mecmuanın baş kısmında bulunan Ayasofya nüshasıdır. 884 insert ignore into journalissuearticles values(1480);’te Abdurrezzak Bahşı tarafından İstanbul’da düzenlenmiştir. Metnin üst satırları siyah mürekkeple Uygur harfleri, alt satırları ise kırmızı mürekkeple Arap harfleriyle yazılmıştır. Eserin son olarak Hollanda yazması yayımlanmıştır insert ignore into journalissuearticles values(Çakmak, 2019);. Kıpçak Türkçesi, Türkçenin Orta Türkçe diye adlandırılan ve 13.-17. Yüzyılları içine alan tarihî döneminin alt kollarından biridir. Bu araştırmada Atebetü’l-Hakayık üzerine Kıpçak Türkçesi bağlamında insert ignore into journalissuearticles values(fonetik, morfolojik ve söz varlığı); yönünden tespitler konusu ele alınıp işlenmektedir.
Keywords : Atebetül Hakayık, Kıpçak Türkçesi, gramer, söz varlığı, tespitler