İbn Side ve el-Muhassas Adlı Eseri

Authors : Davut Orhan

Pages : 64-79

View : 12 | Download : 7

Publication Date : 2015-06-30

Article Type : Research Paper

Abstract :Bu çalışmada h. V. yüzyılda Endelüs’te yaşayan dilbilgini İbn Side ve eserleri ele alınmıştır.   Üç bölüme ayrılan bu çalışma neticesinde, İbn Sîde’nin onlarca eseri olduğu ancak birkaçı dışında günümüze ulaşmadığı anlaşılmaktadır. İbn Sîde’nin adının duyulmasına sebep olan en önemli eserlerinden birinin el-Muhassas’ olduğu görülmektedir. Bu eser kelimelerin alfabetik ve telaffuz sıralamasına göre değil anlamları göz önünde bulundurularak tasnif edilmiş olan konulu sözlük kategorisinde yer almaktadır. Genelde alıntı yapılan kaynakların zikredildiği bu eserde belli bir konuya ilişkin bütün sözcükler farklı başlıklar altında ele alınmış, sözcükler arasındaki nüanslar belirtilmiş ve zaman zaman sarf ve gramer konularına da değinilmiştir. Arap dili kurallarına dayanak olan Kuran-ı Kerim ayetleri, hadisler ve şiirlerin çokça zikredildiği bu eserde, istifade edilen referanslar ve görüşler detaylı olarak analiz edilmiş ve kimi zamanda söz konusu görüşlerin hatalı olduğu belirtildikten sonra doğrusunun ne olması gerektiği üzerinde durulmuştur. Alışılmış lügat kitaplarının aksine eserde sarf ve gramer konularına da yer verilmiştir.
Keywords : Arap Edebiyatı, İbn Side, Lügat, el Muhassas