TOKAT HALEF SULTAN HANKAHI VAKFI (H.691/1321)

Authors : Muhammet OKUDAN

Pages : 133-148

Doi:10.33931/abuifd.537679

View : 12 | Download : 6

Publication Date : 2019-05-31

Article Type : Research Paper

Abstract :Halef b. Süleyman Hicri 691/Miladi 1292 yılında Tokat Merkez Kuru Meydan civarında bir hankah inşa etmiştir. Bu hankaha gelir getirmek üzere Tokat Merkezde çeşitli bahçeler, Artukabad ve Kazaabad’ta çeşitli köyler vakfetmiştir. Hankah ile ilgili Vakıflar Genel Müdürlüğü Arşivi, Cumhurbaşkanlığı Osmanlı Arşivi ve Şer’iyye Sicillerinde bazı belgeler tespit edilmiştir. Ancak Halef b. Süleyman’ın hayatı hakkında detaylı bilgilere ulaşılamamıştır. Vakfiyede kendisini büyük emir ve büyüklerin ve emirlerin sultanı olarak tanıtmasından yola çıkılarak onun Tokat’ın yerel beylerinden biri olduğu söylenebilir. Halef Sultan Hankahı ile ilgili vakfiyesine dayalı müstakil bir çalışma bulunmamaktadır. Ancak Sanat Tarihçileri ve bazı tarihçiler kitabesinden yola çıkarak bir takım değerlendirmeler yapmışlardır. Bu değerlendirmelerin tamamında Hankahın vakfiyesinin kayıp olduğundan bahsedilmiştir. Yapılan incelemede tarihi süreç içerisinde hankahın birçok akarına el konulduğu, zamanla hankah işlevini yitirip gelip geçenin uğrak yeri olduğu görülmüştür. Burada insanlara mübarek gecelerde tatlı ve yemek diğer zamanlarda tütün ve kahve ikram edildiği, bazı kişilerin vakfın gelirlerine el koyup mürtezikanın maaşını ödemediği gibi,  vakfa yapılan bir takım müdahaleler tespit edilmiştir. Hankahın farklı kurumlardan elde edilmiş belgeler çerçevesinde yeniden değerlendirilmesi kültür tarihimize katkı sağlayacağı aşikardır. Yine bu çalışma Tokat’ın dini ve yerel tarihinin aydınlatılması açısından yararlı olacaktır.  Vakıf Günümüzde şehrin merkezinde Vakıflar Genel Müdürlüğüne Bağlı bir kütüphane olarak hizmet vermeye devam etmektedir. 
Keywords : Halef Sultan, Tokat, Vakfiye, Zaviye, Hankah