8/14. YÜZYILDA ŞAM-MISIR BÖLGESİ FAKİHLERİ ARASINDA BİR TARTIŞMA: REFU’L-YEDEYN MESELESİ

Authors : Osman BAYDER

Pages : 116-132

Doi:10.33931/abuifd.540980

View : 11 | Download : 5

Publication Date : 2019-05-31

Article Type : Research Paper

Abstract :Hanefî fakih Emir Kâtib el-Etkânî’nin 747/1346 yılında Dımaşk’ta canlandırdığı rükû esnasında elleri kaldırmanın namazı bozacağı tartışması dört Sünni mezhebin uzun yıllardır beraber uygulandığı Şam bölgesinde önemli derecede rahatsızlıklara sebep olmuştur. Etkânî’nin iddiasına en başta karşı çıkanlar yüzyıllardan beri birbirinin arkasında namaz kılan bölgenin yerli Hanefîleri ile Şâfiîler olmuştur. Uzun süren bu tartışmayı dönemin Emiri Seyfeddin Yelboğa’nın koordine etmesi ve Şâfiî-Hanefî birçok fakihin buna dahil olması, konunun Dımaşk’ı aşarak Mısır’da da tartışılmasına yol açmıştır. Bu dönemde birçok fakih risâleler kaleme alarak bu konudaki görüşlerini beyan etmişlerdir. Sonraki süreçte de uzun yıllar bu tartışma devam etmiştir. Etkânî ile karşıt görüşteki fakihler arasındaki tartışma görünüşte belli bazı fıkhi meseleler üzerinden yürütülmüştür. Oysa bu ve benzeri bazı tartışmaların arka planında fakihlerin birbiriyle olan çekişmeleri ve siyasi bazı mülahazalar yatabilmektedir. Bu çalışmada taraflar arasındaki tartışmanın detayı, tarafların iddiaları, birbirlerine karşı ileri sürmüş oldukları gerekçeler ele alınmış, sonrasında tartışmanın asıl nedeni irdelenmeye çalışılmıştır.
Keywords : İslam Hukuku, Mısır Şam Hanefi tarihi, Etkânî, Konevî, Reful yedeyn meselesi