Osmanlı Hukukunda Kazf ve Hakaret Suçları: Teorik ve Pratik Bir İnceleme

Authors : Osman Bayder, Muhammed Mustafa Küçük

Pages : 674-690

Doi:10.33931/dergiabant.1517185

View : 93 | Download : 27

Publication Date : 2024-11-30

Article Type : Research Paper

Abstract :Son dönem bazı çalışmalarda Osmanlı Devleti’nin fıkıhtan ziyade kendisine özgü örfî hukuku tatbik ettiği iddia edilirken buna mukabil bazı çalışmalar ise Osmanlı’nın tamamen fıkha riayet ettiğini söylemektedir. Bu makalenin amacı ceza hukukunun belli bir alanı üzerinden Osmanlı hukukunun fıkıh ile ilişkisini ortaya koymaya yardımcı olmaktır. Çalışmada öncelikli olarak Osmanlı hukukunun kaynakları arasında zikredilen kanunnamelerde kazf ve hakaret suçlarının nasıl yer aldığı incelenmiş, sonrasında Osmanlı’nın önemli şeyhülislamlarının Fetâvâ’larında kazf ve hakarete ilişkin fetvaları çıkarılmıştır. Sonrasında ise 16-18. yüzyıllar arasında İstanbul ve Üsküdar mahkemelerindeki kazf ve hakaret davaları incelenmiş ve bunlar, kanunnameler, fetvalar ve Hanefi fıkıh kitaplarıyla karşılaştırmalı olarak değerlendirilmiştir. Böylece hem teori hem hukuk pratiği açısından Osmanlı hukukunun mahiyetine ilişkin bazı sonuçlar elde edilmiştir.
Keywords : İslam Hukuku, Osmanlı Hukuku, Kazf, Hakaret, Oryantalizm