Mervezî’nin (ö. 294/906) Kitâbü’s-Sünne Adlı Eserinde Kur’an İlimleri ve Nesih

Authors : Gülhan Maden

Pages : 511-529

Doi:10.33931/dergiabant.1522841

View : 40 | Download : 18

Publication Date : 2024-11-30

Article Type : Research Paper

Abstract :Hicrî 3. asrın önemli ilim adamlarından biri olarak kabul edilen Muhammed b. Nasr el-Mervezî’nin (ö. 294/906) Kitâbü’s-Sünne adlı eseri, ihtiva ettiği âyetler ve bunlara dair yorumlar dolayısıyla tefsir ilmi açısından önemli veriler sunmaktadır. Eserde, özellikle nesih konusunun olabildiğince detaylı ve objektif bir bakış açısıyla ele alınmış olması; ayrıca esbâb-ı nüzûl, müşkilü’l-Kur’ân, mücmel-mübeyyen gibi tefsir usulüne dair konularda birtakım açıklamalara yer verilmesi, eserin Kur’an ilimleri açısından kritik edilmesini gerektirmiştir. Bu makalede Mervezî’nin Kitâbü’s-Sünne’si söz konusu açılardan ele alınmaktadır. Eserin son kısmında yer alan nesihle ilgili açıklamalardan yola çıkılarak, erken dönemde nesih çerçevesinde ortaya konan yaklaşımlar, tefsir ilmi perspektifinden değerlendirilmekte, nesih taraftarları ile diğerlerinin konuyla ilgili âyetleri nasıl yorumladıkları incelenmektedir. Böylece bir taraftan tefsir literatürü içinde yer almayan bir eserden tefsir usulüne dair veriler tespit edilmekte, diğer taraftan eserin müellifinin ilgili mevzulara yaklaşımı beyan edilmektedir.
Keywords : Tefsir, Mervezî, Kitâbüs Sünne, Kuran İlimleri, Nesih