Bilimde Denk Anlaşmazlıkları: William Castle ve Richard Goldschmidt, Ortodoks Mendelcilere Karşı

Authors : Gökhan AKBAY

Pages : 17-47

View : 5 | Download : 7

Publication Date : 2019-12-28

Article Type : Research Paper

Abstract :Ana akım sosyal epistemolojide anlaşmazlık olgusunun ideal vakalar üzerinden ele alınması, kullanılan kavramların sıkı ve gerçekçilikten uzak kriterlerle tanımlanması gibi sorunlar, bu alandaki tartışmaların aktüel bilimsel tartışmaları anlamakta kullanılmasını zorlaştırmaktadır. Bu çalışmada, ana akım sosyal epistemolojinin kimi varsayımları eleştirilecek ve bilimsel anlaşmazlıkları etkileyen faktörler ortaya çıkarılmaya çalışılacaktır. Bu amaçla, genetik tarihinden iki anlaşmazlık vakası seçilmiştir. William Ernst Castle’ın ve Richard B. Goldschmidt’in, ortodoks Mendelciliğe yönelttikleri eleştiriler incelenecek, Mendelcilerin yanıtları tartışılacaktır. Castle vakasında anlaşmazlık kritik bir deneyin sonuçlanmasıyla bitmiş, Goldschmidt vakasında ise anlaşmazlık, Goldschmidt’in ölümüne dek sürmüştür. İki vaka arasındaki fark ların ve benzerliklerin  incelenmesi bize bilimsel anlaşmazlıkları etkileyen kuramsal, metodolojik ve kültürel faktörleri ortaya çıkarma olanağı sağlayacaktır.
Keywords : Mendel genetiği, epistemik denk, derin anlaşmazlık, uzlaşmacılık