HABİTAT UYGUNLUĞUNUN CBS TABANLI ÇOK KRİTERLİ YÖNTEMLERLE DEĞERLENDİRİLMESİ

Authors : Cumhur Güngöroğlu, Oğulcan Gürsoy

Pages : 26-36

View : 37 | Download : 46

Publication Date : 2024-07-15

Article Type : Review Paper

Abstract :Yaban hayatı yönetiminde habitat uygunluğu çalışmaları türlerin ve onların yaşam alanlarının korunması, geliştirilmesi ve kullanımı için önemli altlıklar sağlamaktadır. Habitat uygunluk indeksi yaban hayvanlarına sağlanan habitatının kalitesini ve potansiyel mekânsal dağılımını anlamak içinde yararlı bir araçtır. Habitat seçimi ve habitat kalitesi kavramlarında habitata ait çevresel koşulların tür bireylerinin ve popülasyonlarının devamlılığını sağlamaya yönelik uyum yeteneği olarak değerlendirilmesi şeklinde temel yaklaşımlar bulunmaktadır. Habitat kalitesinin, tek bir yaban hayvan türüne göre kavramsallaştırılması çoklu türe göre en kolay olanıdır. CBS habitat uygunluk analizi modellerinde ihtiyaç duyulan coğrafi referanslı ekolojik verilerin üretilmesi, modellerin çalıştırılması ve analiz sonuçlarının sunulması için merkezi bir araç olarak kullanılmaktadır. CBS’nin habitat uygunluğu çalışmalarında kullanılmasının avantajları, habitat faktörlerini farklı ölçeklerde dikkate alma, çeşitli türler için habitat uygunluk değerlendirmelerini birleştirme ve farklı türleri farklı şekillerde ağırlıklandırma ve ampirik modeller ile uzman bilgisini entegre etme olanaklarıyla bağlantılıdır. Bu çalışmada habitat uygunluğunun CBS tabanlı çok kriterli yöntemlerle değerlendirilmesinde öne çıkan gereksinimler ve kullanılan bazı yöntemlerin tanıtılması amaçlanmıştır. Son olarak CBS ile entegre edilmiş çok kriterli karar verme yöntemlerin özellikle çoklu türlerin habitat uygunluğunun değerlendirilmesinde nasıl kullanılabileceği üzerine temel yaklaşımlarda bulunulmuştur.
Keywords : Habitat Uygunluğu, CBS, Çok Kriterli Analizler