Fuzzy TOPSIS Based Decision Model for Evaluating and Prioritizing R&D / Innovation Projects, Ar-Ge/İnovasyon Projelerinin Değerlendirilmesi ve Önceliklendirilmesi İçin Fuzzy TOPSIS Tabanlı Karar Modeli

Authors : Zeynep Begüm KURT, Aytaç YILDIZ

Pages : 93-107

View : 15 | Download : 9

Publication Date : 2020-12-30

Article Type : Research Paper

Abstract :İnovasyon, firmaların yenilikçilik kabiliyetlerini ortaya çıkararak müşterilere fayda yaratan ürün ve hizmetleri sunmaktadır. Bu yönüyle firmaların can damarı olma özelliğini kendinde toplayan ve aynı zamanda yönetilmesi zor olan süreçlerden biridir. Bu bağlamda, firma içerisinde yürütülen inovasyon süreçlerinin başarıya ulaşabilmesi için, firmanın gerçekten ihtiyacı olan doğru projelere odaklanması ve bunlar arasından en fazla fayda sağlayacak projeyi seçmesi gerekmektedir. Ancak, proje seçimi karmaşık koşullarda çok sayıda birbirine bağlı karar içerebileceğinden, yüksek düzeyde yapılandırılmış ve belli bir modele dayalı yöntemlerle yapılması gerekmektedir. Bu çalışmada, otomotiv yan sanayinde faaliyet gösteren Toksan Otomotiv A.Ş firmasının Ar-Ge Merkezine sunulan Ar-Ge/inovasyon proje önerilerinin değerlendirilmesi ve önceliklendirilmesi yapılarak proje portföyü için bir karar modeli oluşturmak amaçlanmıştır. Model için projelerin değerlendirilmesinde kullanılan 23 kriter ve bu kriterlere ait 97 ölçek belirlenmiştir. Belirlenen bu kriterler ve ölçeklerin sözel ifadeleri bulanık ortamlarda hem nitel hem de nicel kriterlerin değerlendirilmesini sağlayan fuzzy TOPSIS yöntemine göre değerlendirilerek sabitlenmiş ve böylelikle karar vericilerin sübjektif değerlendirmeleri en aza indirilmiştir. Sonrasında, fuzzy TOPSIS yönteminin algoritmasına göre Microsoft Excel’de makro yazılmış ve karar modeli oluşturulmuştur. Firmanın daha önce kullandığı yönteme göre değerlendirdiği ve önceliklendirdiği, beş adet Ar-Ge/İnovasyon proje önerisi oluşturulan modele göre değerlendirilmiştir. Değerlendirme sonunda yapılan önceliklendirmelerin aynı olduğu tespit edilmiş ve projeleri çok yönlü değerlendiren ve sübjektif değerlendirmeleri en aza indiren bu modelin, firmada proje portföyü oluşturmak için uygulanmasına karar verilmiştir.
Keywords : R D, innovation, project selection, fuzzy TOPSIS