Robert Koçaryan`ın Cumhurbaşkanlığı Döneminde Ermenistan-İran İlişkileri

Authors : Elnur KELBİZADEH

Pages : 73-94

View : 12 | Download : 5

Publication Date : 2019-04-29

Article Type : Research Paper

Abstract :SSCBꞌnin çökmesinin ardından post-Sovyet ülkeleriyle, özellikle Kafkas cumhuriyetleriyle ilişkiler İran dış politikasının özel bir yönü haline geldi. Dağlık Karabağ sorununun çözümü konusunda olumlu tavır ortaya koyan Levon Ter-Petrosyan`ın yapılan baskılar sonucu istifa etmesi üzerine Robert Koçaryan cumhurbaşkanı seçildi ve görevine 9 Nisan 1998`de resmen başladı. Robert Koçaryan`ın döneminde Ermenistan İran`la olan ilişkileri ekonomik ve jeopolitik şartlar nedeniyle geliştirilmek zorundaydı. Koçaryan döneminde önemli ekonomik projelerin uygulanması ile ilgili anlaşmalar imzalandı. Araştırmamız, Koçaryan`ın 10 yıllık yönetimi döneminde İran ile Ermenistan arasında 34 belgeye imza atıldığını gösteriyor. Bu dönemde Ermenistan ABD ve bazı Avrupa ülkelerinin İran`a yönelik yaptırımlara karşı çıkıyordu. Ancak bu, Ermenistan`ın adil tutumundan veya komşularıyla dayanışma politikasından kaynaklanmıyordu. Gerçek şu ki, bu kararları Ermenistan’ın yerine Rusya Kafkasya`da kendi çıkarları için alıyordu.  2001 yılından sonraki dönemde ABD`nin bölgesel politikasının etkisiyle Rusya’yla İran’ın çıkarlarının örtüşmesi Rusya`nın İran’la ilişkiler konusunda Ermenistan’a birçok kez onay vermesine neden olmuştur. İran ile ilişkilerde Ermeni tarafı daha çok ekonomik ilişkilerin geliştirilmesine ilgi duyuyordu. İran, Avrupa devletleri ve ABD tarafından uygulanan yaptırımların ekonomik sonuçlarını yumuşatmak için Ermenistan`ın imkânlarını kullanmaya çalıştı. Rusyaꞌnın Ermenistan’a baskıları nedeniyle İran`ın doğal gazını Ermenistan üzerinden Avrupa`ya götürme girişimleri gerçekleşmedi. Ermeni tarafı her zaman bu ülkedeki pan-Farsçı grupların Azerbaycan’la ilgili duydukları rahatsızlıkları kullanarak İran’ı Azerbaycan’a karşı-karşıya getirmeğe çalıştı.
Keywords : dış politika, ilişkiler, Kafkasya, Karabağ, Koçaryan