SANAL GERÇEKLİK TEMELLİ ÖĞRENME ORTAMLARINDA BULUNUŞLUK HİSSİNİN ÖLÇÜLMESİ: BULUNUŞLUK ÖLÇEĞİNİN TÜRKÇE’YE UYARLANMASI

Authors : Seyfullah GÖKOĞLU, Ünal ÇAKIROĞLU

Pages : 169-188

Doi:10.17943/etku.441497

View : 14 | Download : 6

Publication Date : 2019-01-31

Article Type : Research Paper

Abstract :Sanal gerçeklik, birçok avantajlar sunmakta ve çeşitli alanlardaki kullanımı son yıllarda giderek yaygınlaşmaktadır. Kullanıcılar hazırlanan senaryolar sanal bir ortam içerisinde ile bulunma hissini deneyimleyebilmektedir. Genel olarak senaryoların içindeymiş gibi olma, oradaymış gibi hissetme olarak nitelendirilen bu deneyim bulunuşluk hissi olarak adlandırılmaktadır. Subjektif bir kavram olan bulunuşluk hissinin yapısal özellikleri ile ilgili kesin tanımlamalar yapılamamaktadır. Bu noktada, araştırmacılar tarafından bulunuşluk hissinin kişisel raporlamalara dayalı olarak ölçülmesine yönelik araştırmalar devam etmektedir. Bu araştırmada Witmer, Jerome ve Singer insert ignore into journalissuearticles values(2005); tarafından geliştirilen Bulunuşluk Ölçeğinin insert ignore into journalissuearticles values(Presence Questionnaire, PQ); Türkçe’ye uyarlama çalışması yapılmış ve faktör yapısı incelenmiştir. Türkçe’ye uyarlanan ölçek 484 katılımcıya uygulanmıştır. Elde edilen veriler üzerinde açımlayıcı faktör analizi insert ignore into journalissuearticles values(AFA); ve doğrulayıcı faktör analizi insert ignore into journalissuearticles values(DFA); yapılmıştır. Analiz sonucunda orijinal ölçekten farklı olarak 5 faktörlü bir yapı elde edilmiştir. Ortaya çıkan yeni faktör yapısı, faktörler arasındaki ilişkiler ve maddelerin faktörlere göre dağılımları tartışılmıştır. Uyarlanan ölçeğin Türkiye’de son yıllarda artan bir araştırma eğilime sahip olan sanal dünyalar ve sanal gerçeklik araştırmaları için geliştirilecek sanal ortamların gerek tasarım süreci gerekse etkililiğinin değerlendirilmesi bakımından yol gösterici olacağı düşünülmektedir.
Keywords : bulunuşluk hissi, bulunuşluk ölçeği, ölçek uyarlama, sanal gerçeklik, sanal öğrenme ortamları