“TASARIM” KAVRAMI ÜZERİNE FELSEFİ MEDİTASYONLAR

Authors : Emir H. ÜLGER

Pages : 179-217

View : 13 | Download : 9

Publication Date : 2014-12-15

Article Type : Research Paper

Abstract :Bu çalışma, günümüzde çok yaygın kullanım ve geniş bir uygulama alanına sahip olan “tasarım” kavramını ve bu kavramın anlamsal ve uygulamada geçirmiş olduğu değişimin felsefi analizini yapmak ister. Tasarım kavramı, sanatsal yaratmanın temelinde yer alan önemli bir kavramdır. Tasarımın kendi içinde ilişkili olduğu alt uygulamalar ve önemli sanatsal kavramlar bulunmaktadır. Bu kavram ve uygulamaların birliği ile genel bir tasarım kavramı oluşur. Genel olarak “tasarım kavramı” en üst noktada, birbirinden farklı pek çok tasarım ve endüstriyel uygulama alanını ifade eden hem estetik hem de uygulamalı endüstrinin bir sentezi olmaktadır. Bu inceleme, tasarım ve tasarım felsefesinin sınırları içerisinde var olan kavramları sorgulamak, analiz etmek ve bu kavramların yanında tasarım sürecinde etkili olan diğer kavramları açığa çıkartarak ve belirginleştirmek ister. Bu noktada tasarımın felsefi-kavramsal kökeni ve zamanla fark edilen uygulamaya dönük içeriğiyle birlikte tasarım felsefesinin temel ilke ve paradigmalarının analizi yapılır. Böylece temel bileşenler ve önemli tasarım kavramları üzerine tartışma geliştirilir. Metafizik felsefe geleneği, epistemoloji, estetik ve sanat felsefesinin çatısı altında teorik olarak kullanılan tasarım kavramı, 20.yy.’ın ikinci yarısından itibaren değişim geçirerek uygulamalı alanların daha fazla kontrolüne girer. Böylece tasarım kavramı, “teori ve pratiğin, estetik ve endüstrinin, işlevsel olanla estetiğin” uyumunu içererek geniş bir endüstriyel ve estetik uygulama alanı olarak kaşımıza çıkar. Gelinen noktada tasarım kavramından tasarım felsefesi uygulamalarına ve bu uygulamalardan küresel-teknolojik uygulamalara bağlı gelişen “endüstriyel-ticari” bir tasarım kavrayışı olan meta-estetiği kavrayışına ulaşılır. Bu noktada ortaya çıkan temel paradigma değişimi yeni bir sorgulamayı zorunlu kılar.
Keywords : Estetik, Tasarım, Tasarım Felsefesi, Meta, Meta Estetiği