Kaygı, Korku ve Arzu Üçgeninde Fantazi

Authors : Olcay YILMAZ

Pages : 424-443

Doi:10.31682/ayna.862854

View : 13 | Download : 7

Publication Date : 2021-10-28

Article Type : Review Paper

Abstract :Bu yazıda Sigmund Freud’un kuramında kilit bir öneme sahip olan ve daha sonraları Jacques Lacan tarafından derinlemesine incelenen fantazi kavramı irdelenmektedir. Freud’da fantezi kavramının ortaya çıkışı rüyalar, gündüz düşleri, baştan çıkarma kuramı, sahte anı gibi olgularla ilişkiliyken, Lacan’da fantazi kavramı daha çok kaygı, korku, arzu ve fobi ile ilişkilendirilmiştir. Bu kavramların yanı sıra fantazi, Lacan’ın Öteki kavramı ile de doğrudan ilişkilidir. Fantazi kavramının farklı anlamlarda kullanılması fantazinin insan yaşamında çok önemli işlevleri yerine getirdiğini göstermektedir. Bu yazı, fantazinin zihinsel işlevlerde oynadığı kritik rol üzerine sistematik bir inceleme sunmayı amaçlamaktadır. Fantazinin kaygı, fobi, arzu, nesne, eksiklik ve Öteki ile olan derin ve karmaşık ilişkisi kronolojik olarak irdelenirken, Freud’dan Lacan’a uzanan uzun ve dolambaçlı yolun insan zihnindeki yolculuğuna da odaklanılmıştır. Özellikle, Freud’un savunduğu şekliyle, nesnenin yokluğu ile gelişen zihinsel durumlar, Lacan’da tersine çevrilerek, kaygıdan fantaziye uzanan yolu farklı perspektiften algılamamızı sağlamıştır. Fantazi, arzu yaratan bir mekanizma ile bizi kaygının dayanılmaz ağırlığından korur ve adına fantazmatik kaygı denilen duruma yol açar. Fantazinin kaygı ile olan bu iki yönlü karmaşık ilişkisi fobi mekanizması ile çözümlenmektedir.
Keywords : Fantazi, Kaygı, Arzu, Nesne a, Korku