Klinik Olan ve Klinik Olmayan Yetişkin Örneklemlerinde Algılanan Ebeveynlik Biçimleri ile Depresyon Arasındaki İlişkide Şema Modlarının Aracı Rolü

Authors : Hüseyin YOLALAN, Bahar KÖSE KARACA, Hasan Alp KARAOSMANOGLU

Pages : 25-56

Doi:10.31682/ayna.962357

View : 14 | Download : 5

Publication Date : 2023-01-31

Article Type : Research Paper

Abstract :Bu çalışmada şema modlarının, ebeveynlik biçimleri ve depresyon arasındaki ilişkide aracı rolü yapısal eşitlik modellemesi kullanılarak sınanmıştır. Araştırmada klinik insert ignore into journalissuearticles values(N = 629, %71.1 kadın, %28.9 erkek; Ortyaş = 39.22); ve klinik olmayan yetişkin örneklemler insert ignore into journalissuearticles values(N = 589, %79.9 kadın, %20.1 erkek, Ortyaş = 28.25); kullanılmıştır. Bulgulara göre şema modları, klinik ve klinik olmayan örneklemlerdeki anne ve baba ebeveynlik biçimleri ile depresyon ilişkisine tümden aracılık etmektedir. İki örneklemin ölçme modelleri karşılaştırıldığında, anne ve baba ebeveynlik biçimleri, şema modları ve depresyon değişkenlerine ait ilişkilerin pozitif yönde ve anlamlı olduğu değerlendirilmiştir. İki örneklemin yapısal modellerinde ise baba ebeveynlik biçimleri ile şema modları arasındaki ilişkinin, anne ebeveynlik biçimleri ile şema modlarına kıyasla daha fazla kuvvetli olduğu görülmüştür. İki örneklem arasındaki farklı sonuçlara bakıldığında ise ölçme modellerinde klinik örneklemde anne ebeveynlik biçimleri depresyon ilişkisi düşük düzeydeyken klinik olmayan örneklemde orta düzeydedir. Ayrıca klinik örneklemde baba ebeveynlik biçimleri depresyon ilişkisi orta düzey, anne ebeveynlik biçimleriyle depresyon ilişkisinin düşük düzey olduğu görülmüştür. Bu çalışmada ulaşılan sonuçlar, depresyon tedavisinde ebeveynlik biçimlerinin göz önünde bulundurulduğu şema mod terapisinin yararlı olacağını düşündürmektedir.
Keywords : Şema modu, depresyon, anne ve baba ebeveynlik biçimleri, yapısal eşitlik modeli, şema terapi