Erken Rusların Din Değiştirerek Bizans Etkisine Girmelerinde Konstantinopolis’e Giden Vareg Ticaret Yolunun Rolü

Authors : Fatih ŞEN

Pages : 111-123

Doi:10.18795/gumusmaviatlas.890400

View : 14 | Download : 5

Publication Date : 2021-04-24

Article Type : Research Paper

Abstract :Rusların kökeni ve Rus isminin nereden geldiği konuları hala belirsizliğini korumaktadır. Araştırmacılar arasında kesin gözüyle bakılan olgu ilk Rus devletini kuranların İskandinav kökenli olduklarıdır. Rusları İskandinav kökenli kabul eden Normanistlere göre Baltık Denizi’nin karşısına Slav ve Fin gibi yerli halkların davetiyle geçen erken Ruslar ilk Rus devletini kurmuşlardır. Ancak Kuzeyli milletlerin Slavlar, Finliler, Hazarlar, Bizans hatta Halifelik ile davet olayının öncesine dayanan ilişkileri vardı. Bu ilişkiler genellikle ticaret ve paralı askerlik üzerinden yürütülmekteydi. Kuzeylilerin güneye inmek için kullandıkları çeşitli ticaret yolları bulunmaktadır ki bunların arasında hem Ruslar hem de Bizans için en önemli olanı İstanbul’a Giden Vareg Ticaret Yoludur. Bu yolu kullanan Vareg/Rus toplulukları ilk olarak Baltık Denizi’nin karşına geçip buradaki otorite boşluğundan faydalanarak ilk Rus devletini kurmuşlardır. Daha sonra aynı yolu kullanan Vareg/Ruslar İstanbul’a kadar hem paralı askerler hem de tüccarlar olarak inerek Bizans kültür ve dinini yakından tanıma fırsatı yakalamışlardır. Memleketlerine geri dönen Vareg/Ruslar soydaşlarına Bizans’ın ihtişamından bahsetmişler böylece Ruslar üzerinde Bizans etkisi hızla yayılmıştır. Prens Vladimir döneminde ise Bizans ile yapılan bir antlaşma sonrasında Ortodoks Hristiyanlık Rus devletinde devlet eliyle yayılmaya başlamıştır. Vareg/Rusların Bizans Ortodoksluğunu seçmeleri onların Bizans kültür ve medeniyeti etkisi altına girmeleri ile sonuçlanmıştır. Sonraki süreçte gelişimini devam ettiren Rus devleti Bizans’ın bir uydu devleti haline dönüşmüştür. Ruslar üzerindeki Bizans etkisi din ile sınırlı kalmamış dil, edebiyat, hukuk ve mimari gibi alanlarda da Bizans’tan etkilenilmiştir. Bu çalışmada erken Rus devletinin İstanbul’a Giden Vareg Ticaret Yolunun etkisiyle din değiştirip Bizans kültür ve medeniyetinin etkisine girmesinden bahsedilecektir.
Keywords : Varegler, Bizans, Ruslar