Osmanlı-Avusturya Rekabetinde Çasarlık İmgesi ve Zitvatorok Antlaşması

Authors : Fatih GÜRCAN

Pages : 182-190

Doi:10.18795/gumusmaviatlas.1000591

View : 9 | Download : 10

Publication Date : 2021-10-30

Article Type : Research Paper

Abstract :Osmanlı Devleti 16 ve 17. yüzyıllarda dünya üzerindeki süper güçlerden biridir. Bu asırlarda imparatorluk, eski dünya kıtalarında evrensel bir Osmanlı Barışı insert ignore into journalissuearticles values(Pax Ottomana); tesis etmeye çalışmıştır. Osmanlılar’ın dünya hâkimiyetini sağlamak konusunda en büyük rakibi Habsburglar olmuştur. Biri Madrid öbürü Viyana merkezli iki kanattan oluşan bu hanedan, Avrupa’da Osmanlı ilerleyişini durdurmayı kendisine misyon edinmişti. Bu durum, o zamana kadar gerçekleşmesi zor ittifakların tesisine imkân vermişti. Bu iki imparatorluğun, birbirine karşıtlığı sadece siyasi, dini ve askeri boyutta değildi. Her iki devlet de, kendisini Roma mirasının temsilcisi olarak görmekteydi. Habsburg hükümdarları, Kutsal Roma İmparatoru sıfatıyla, bu mirasa sahip çıkmaya çalışmışlardır. Osmanlılar, Roma’nın son başkenti İstanbul’u kendi merkezleri yapmışlar ve Roma Coğrafyası’nın önemli bir kısmını ele geçirmişlerdi. Bu durum her iki devletin de Kayzer, insert ignore into journalissuearticles values(Çaşar); gibi Roma’daki Sezar ve İmparatora dek unvanların kullanılmasını sağlamıştı. Osmanlı ile Habsburg arasındaki rekabet 16. yüzyılda başlamış ve bu rekabet içerisinde, diplomatik unvanların kullanımı çok büyük önem kazanmıştır. Osmanlılar’ın Macar Krallığı’nı 1526 Mohaç Meydan Muharebesinde yenmesiyle başlayan bu sınır komşuluğu ve rekabet 20. yüzyıla kadar sürmüştür. Buna karşın bu rekabet içerisinde diplomatik dengeyi anlayabilmek için en dikkat çeken antlaşmalar 1533’deki İstanbul Antlaşması ve 1606’daki Zitvatorok’tur. Bu iki antlaşma pek çok kez ele alınmış ancak antlaşmaların imzalandığı sırada devletlerin içinde bulunduğu siyasi konjonktür çoğu kez eksik ve yanlış yorumlanmıştır. Çalışmamızda bu iki antlaşmaya yeni bir yaklaşım getirilerek ilgili metinler yeniden bir değerlendirmeye tabii tutulacaktır.
Keywords : Osmanlı İmparatorluğu, Avusturya, Habsburglar, Çar, Zitvatorok Antlaşması