Kadınlarda Kompulsif Çevrimiçi Satın Alma Davranışı ile Dürtüsellik İlişkisi

Authors : Zeynep NAMLI, Lut TAMAM, Mehmet Emin DEMİRKOL, Mahmut Onur KARAYTUĞ, Aynur ÖZBAY

Pages : 522-529

Doi:10.51982/bagimli.1143636

View : 19 | Download : 6

Publication Date : 2022-12-27

Article Type : Research Paper

Abstract :Amaç: Son yıllarda geleneksel alışveriş yöntemleri yerini çevrimiçi alışverişe bırakmıştır. Dürtü kontrol bozukluğu ya da davranışsal bağımlılık olarak nitelendirilen kompulsif çevrimiçi satın alma davranışına yönelik sınırlı sayıda araştırma bulunmaktadır. Çalışmamızda ruhsal hastalık tanısı bulunmayan kadınlarda çevrimiçi satın alma davranışı ile sosyodemografik özellikler ve dürtüsellik arasındaki ilişkinin araştırılması amaçlanmıştır. Yöntem: Çalışmaya ruh sağlığı ve hastalıkları polikliniğine başvuran ve psikiyatrik görüşme sonucunda ruhsal hastalık tanısı saptanmayan 132 kadın dahil edildi. Katılımcılara sosyodemografik veri formu, Kompulsif Çevrimiçi Satın Alma Ölçeği (KÇSA-Ö), Wender-Utah Derecelendirme Ölçeği (WUDÖ) ve UPPS Dürtüsel Davranış Ölçeği uygulandı. Bulgular: Katılımcıların 77’sinin (% 58.3) çevrimiçi alışveriş yapma alışkanlığı olduğu belirlendi. Çevrimiçi satın alma alışkanlığı olan grubun eğitim düzeyi alışkanlığı olmayan gruptan anlamlı olarak yüksekti (p< 0.001). Çevrimiçi satın alma alışkanlığı olan grupta WUDÖ ve UPPS heyecan arayışı alt ölçeği ortalama puanları çevrimiçi satın alma alışkanlığı olmayan gruptan anlamlı düzeyde yüksekti (p=0.041, p=0.006, sırasıyla). Çevrimiçi satın alma alışkanlığı olan katılımcıların, KÇSA-Ö puanı ile WUDÖ ve UPPS Dürtüsel Davranış Ölçeği alt ölçek puanları arasında anlamlı korelasyon yoktu (p> 0.05, her biri için). Sonuç: Mevcut bulgular kadınlarda çevrimiçi satın alma davranışının sosyodemografik özelliklerden ziyade dürtüsellik gibi kişilik özellikleriyle ilişkili olduğunu düşündürmektedir. Geniş örneklemde diğer kişilik özelliklerinin de değerlendirildiği gelecek çalışmalar kompulsif satın alma davranışının tanısal olarak sınıflandırılmasına katkıda bulunabilir.
Keywords : kompulsif satın alma, çevrimiçi, dürtüsellik, kadın