Bazı tıbbi ve aromatik bitkilerde thripslerle (Thysanoptera) birlikte saptanan avcı böcek türleri

Authors : Ekrem ATAKAN, Serkan PEHLİVAN

Pages : 37-44

Doi:10.16882/derim.2018.311008

View : 16 | Download : 6

Publication Date : 2018-06-01

Article Type : Research Paper

Abstract :Thripsler insert ignore into journalissuearticles values(Thysanoptera); Çukurova’da değişik ürünlerde ekonomik düzeyde zarara sebep olabilen türlerdir. Thrips türlerinin bazıları konukçusu olan bitkilerde beslenme yoluyla verdikleri zarara ilave olarak virus hastalığı taşıyarak da sorun olmaktadır. Tıbbi ve aromatik bitkiler üzerinde saptanan Thrips ve faydalı türleri ile önemleri konusunda bilgiler bulunmamaktadır. Bu amaçla çalışma 2013-2014 yıllarında Adana ilinde Çukurova Üniversitesi Balcalı kampüsünde doğal olarak yetişen bazı tıbbi ve aromatik bitkiler üzerinde yürütülmüştür. Dokuz familyaya bağlı 13 bitki türü örneklenmiştir. Çalışma sonucunda Aeolothripidae, Phlaeothripidae ve Thripidae familyalarından 11 Thysanoptera türü saptanmıştır. Çalışmada çoğunlukla Anthocoridae insert ignore into journalissuearticles values(Hemiptera); türleri olmak üzere 6 avcı böcek türü kaydedilmiştir. Zararlı thrips türleri içerisinde en yaygın Thrips tabaci Lindeman insert ignore into journalissuearticles values(%33.85);; avcı türlerden ise Orius niger insert ignore into journalissuearticles values(Wolff); insert ignore into journalissuearticles values(%68.66); saptanmıştır. Örnekleme yapılan bitkiler arasında Lantana camara insert ignore into journalissuearticles values(Mine çalısı); bitkisinin çok sayıda zararlı ve faydalı türe konukçuluk ettiği belirlenmiştir. Ocimum basilicum insert ignore into journalissuearticles values(Fesleğen);, Salvia spledens insert ignore into journalissuearticles values(Ateş çiçeği);, Hibiscus syriacus insert ignore into journalissuearticles values(Ağaçhatmi); ve Abelia grandiflora insert ignore into journalissuearticles values(Kelebek çalısı); üzerinde zararlı thrips türü bulunamamıştır. O. basilicum üzerinde çoğunlukla avcı Orius türleri kaydedilmiştir. O.basilicum zararlı thripsler için muhtemelen uzaklaştırıcı etki gösterirken, Orius spp .’yi cezbetmektedir. Örneklenen bitkiler üzerinde thrips veya diğer zararlı böceklerden kaynaklanan herhangi bir zarar görülmemiştir. Bu durumun avcı böceklerden kaynaklandığı düşünülmektedir. Ocimum basilicum ekolojik tıbbi ve aromatik bitki yetiştiriciliği dahil farklı ürün gruplarında avcı böcekleri destekleyen banker bitki olarak değerlendirilebilir.
Keywords : Avcı böcek, Aromatik, Bitki, Thrips, Tıbbi