Domates lekeli solgunluk virüsü (TSWV)’ne dayanıklı sivri biber hatlarının geliştirilmesi

Authors : İbrahim ÇELİK, Ramazan ÖZALP, Nejla ÇELİK, İlknur POLAT, Görkem SÜLÜ

Pages : 27-36

Doi:10.16882/derim.2018.325765

View : 16 | Download : 7

Publication Date : 2018-06-01

Article Type : Research Paper

Abstract :Biber dünyada domates ve karpuzdan sonra en fazla yetiştirilen sebze türüdür. Virüs hastalıkları biber üretimini sınırlandıran en önemli etmenler arasında yer almaktadır. Bu hastalıkların başında domates lekeli solgunluk virüsü insert ignore into journalissuearticles values(Tomato Spotted Wilt Virüs=TSWV); gelmektedir. Hastalığın kontrolünde en güvenilir yöntem dayanıklı çeşitlerin kullanılmasıdır. Bu çalışmada TSWV’ye dayanıklı yeni sivri biber çeşitlerinin geliştirilebilmesi için ebeveyn olarak kullanılabilecek hatların ıslahı amaçlanmıştır. Çalışmada TSWV’ye dayanıklı üç adet genotip ile bu hastalığa karşı hassas ve uzun yıllar ticari olarak kullanılan Serademre 8 çeşidi materyal olarak kullanılmıştır. Islah metodu olarak pedigri yöntemi uygulanmıştır. Hassas ebeveyn ile dayanıklı genitörler arasında yapılan melezlerden geliştirilen üç populasyon beş dönem kendilenmiş ve biyolojik olarak testlenmiştir. Testleme sonucunda dayanıklı olarak belirlenen bireyler bir sonraki generasyona aktarılarak kendilenmeye devam edilmiştir. Dayanıklı bireylerin belirlenmesinde her dönem biyolojik test yapılırken moleküler testler sadece F 1 ve F 5 kademelerindeki bitkilere uygulanmıştır. Biyolojik testlerde mekanik inokülasyon yöntemi, moleküler testlerde ise Tsw geni ile bağlantılı CAPS moleküler işaretleyicisi insert ignore into journalissuearticles values(SCAC 568 ); kullanılmıştır. Bu çalışmada sivri biber ıslah çalışmalarında kullanılabilecek özelliklere sahip TSWV’ye dayanıklı 10 adet hat geliştirilmiştir. Elde edilen TSWV’ye dayanıklı hatların bir kısmı sivri biber ıslah çalışmalarında kullanılması amacıyla özel sektör tohum firmalarına devri yapılmıştır.
Keywords : Biber, TSWV, Mekanik inokulasyon, Moleküler işaretleyici, CAPS