İstanbul’da Tarihi Kumkapı’nın Son Yirmi Yıldaki Fiziksel Değişimi (1994-2013)

Authors : Selin Birgül GEÇER, Elif MIHÇIOĞLU BİLGİ

Pages : 510-537

View : 7 | Download : 8

Publication Date : 2017-05-31

Article Type : Review Paper

Abstract :Tarihi yarımada sokaklarında gezerken birçok dönemin izlerini bir arada görmek mümkündür. İstanbul kenti, eşsiz güzelliğini, tam da bu katmanlaşmaya borçludur. Öte yandan, kentleşmenin ağır etkileri, tarihi kentin korunması gerekli kentsel, mimari, sosyal ve kültürel yapısını önemli ölçüde bozmaktadır. Tarihi Yarımada’nın Marmara Denizi kıyısında yer alan ve çok katmanlı, çok kültürlü yapıya sahip özelliklerde bir örnek olan Kumkapı, korunması, geliştirilmesi ve muhafaza edilmesi gerekli zenginliktedir. Bu yazı kapsamında, İstanbul’da Tarihi Yarımada’nın önemli tarihi mahallelerinden biri olan Kumkapı’nın 1994 yılından 2013 yılına kadar geçen yaklaşık yirmi yıllık sürede çevre ölçeğindeki fiziksel değişimi insert ignore into journalissuearticles values(Mimar Selin Birgül tarafından İKÜ’de 2013’de ve Şehir Plancı P. Pınar Giritlioğlu Özden tarafından İTÜ’de 1994’de gerçekleştirilen); iki yüksek lisans tezinin çevre ölçeğindeki verileri ortak dört başlık olan; ‘işlevsel dağılım’, ‘kat sayısı’, ‘strüktür ve malzeme kullanımı’ ve ‘yapısal durum’  kapsamında karşılaştırmalı olarak irdelenmesi amaçlanmaktadır. Her başlık için ortaya konan karşılaştırmalı sayısal verilerin, dünyanın başlıca tarihi kentlerinden ve en önemli metropollerinden biri olan İstanbul’un uzun zamandır koruma altındaki bir semti olan Kumkapı’nın adeta kaderine terk edilmişliğini, ya da ‘koruma’ adı altında yapılan bir dizi niteliksiz uygulama sonucu olumsuz değişimini ve yoğun özgünlük kaybını net olarak göstermektedir. Alanın eski ve uzun süreli kullanıcılarının değişimine paralel olarak alanda değişen işlevsel dağılım, ayrıca etkisiz ve yanlış idari koruma yaklaşımları, bilinçsiz kullanıcılar, korumadan uzak büyük ölçekli kentsel projeler, alanda önemli değer kayıplarına sebep olmuştur.
Keywords : İstanbul, Tarihi Yarımada, Kumkapı, Tarihi çevre, Fiziksel değişim