Türkiye Şehir Planlama Pratiğinin Kentsel Morfoloji ve Tipoloji Üzerindeki Etkileri, Siverek Kenti İçin Bir Değerlendirme

Authors : Serkan SINMAZ, Hanife Ahsen ÖZDEMİR

Pages : 80-115

View : 8 | Download : 7

Publication Date : 2016-01-31

Article Type : Review Paper

Abstract :Kentsel morfoloji kavramı yerleşme formunun gelişme sürecini; tarih, kültür, coğrafya vb. etmenlere dayalı olarak parçadan bütüne farklı ölçeklerde değerlendirmektedir. Özellikle makro ölçekte kentsel tipoloji okumalarının yapılabilmesi için etkin bir anahtardır. Bu bağlamda Türkiye coğrafyası kent morfolojisi ekseninde zengin bir içerik sunmaktadır. Ancak bu zengin içerik Türkiye şehir planlama sisteminin yasal yönetsel düzeni ile uyumsuz bir zeminde değişim sürecindendir. Özellikle iklim, coğrafya, tarih ve kültürel izlerin belirgin bir şekilde okunduğu kentlerde değişimin ortaya koyduğu fiziksel ayrışma ve toplumsal yaşam üzerindeki etkileri açık bir şekilde okunmaktadır. Bu noktada Türkiye`de kentlerin morfolojik yapısı ve tipolojik karakterinin biçimlenmesinde öncü ve baskın etken olarak şehir planlama sisteminin irdelenmesi gerekmektedir. Bu sebeple örnek olarak yaşam kültürü ve iklimin biçimlendirdiği özgün yerleşmelerden biri olan Siverek kenti ve geçirdiği planlama süreci analiz edilmiştir. Çalışmada öncelikle kent morfoloji ve tipoloji kavramları ile Türkiye şehir planlama sisteminin bu kavramlar üzerindeki etkileri açıklanmaktadır. Akabinde Siverek kentinin morfolojik ve tipolojik özelliklerinin şehir planlama süreci ile ilişkisi saha araştırmaları ve tematik analizler eşliğinde örneklenmektedir. 
Keywords : Siverek, Kentsel Morfoloji, Kentsel Tipoloji, Türkiye Planlama Sistemi, Kent Formu