Bursa Kent Belleği ve Kimliğinin İnşasında Anıt Ağaçların Rolü
Authors : Pınar YURDADÖN ASLAN, Duygu ÖZKIR, Yasemin OFLUOĞLU
Pages : 800-829
View : 9 | Download : 8
Publication Date : 2016-09-30
Article Type : Research Paper
Abstract :Çalışmanın konusu ve kapsamı; anıt ağaçların toplumsal ve mekânsal üretimde hem özne hem de nesne olarak konumlandırılması ve Bursa kenti için anlamı ve kentsel kimliğin anıt ağaçlarla ortak var edilişi üzerine kavramsal ve deneysel bir tartışma yürütmektedir. Söz konusu sorgulama hedefine tarihsel-kültürel-mekânsal süreklilik izleğini ve ardılına da bir devletin ya da imparatorluğun yaratımı hikâyesini almaktadır. Çoğunlukla fiziki çevre çalışmalarına konu olan ya da salt bir fiziki çevre düşüncesi olarak değerlendirilen anıt ağaçların, mekânsal içerimine ek olarak bellek-kimlik ve tarihsellik bağlamlarında ele alınıp sosyo-mekânsal bir yaklaşım çerçevesinde değerlendirilmesinin olanaklılığının ve işlerliğinin gösterilmesi çalışmanın temel amacıdır. Buradan hareketle çalışmanın amacı; sosyo-kültürel belleğin üretimi ve kimlik inşasının hangi bağlamsal ve pratik çerçeve içerisinde gerçekleştiğini, kavramsal ve kuramsal olarak nasıl bir “bellek” kabulünün bu tür bir inşayı mümkün kıldığını; mistik, folklorik, fiziksel ve esasta tarihsel özellikleri sebebiyle seçilen anıt ağaçlar ile irdelemektir. Çalışmada kurum raporları, görsel ve yazılı dokümanlar, uydu görüntüleri, fotoğraflar ile çeşitli edebi metinlerden faydalanılmış olup, nitel bir çalışma yöntemi benimsenmiştir. Sonuç olarak; Bursa’nın sosyo-mekânsal bellek ve kimlik inşasında, kentin tarihsel sürecinde ve gündelik yaşantısında doğrudan yer bulan anıt ağaçların sembolik anlam dünyasıyla kesiştiği ve devamında kesişmenin rastlantısallığının ötesinde bu durumun doğal/verili bir kendiliğindenliğin yerine tam tersine “dünyanın büyüsünün bozulmadığı” zamanlarda daim olma saikiyle akılcı bir biçimde üretildiği çıkarsanmıştır. Bununla birlikte; anıt ağaçların tarihsel, mistik, toplumsal, fiziksel özellikleriyle, kent belleğinin sadece yapısal unsurlar üzerine kurulu olmadığı; sosyo-kültürel ve biyoekolojik değerlerin de kent belleğinin ve kent kimliğinin oluşumunda büyük bir etkisinin olduğu görülmektedir.Keywords : Anıt Ağaç, Bursa, Bellek, Kimlik, Mekân, Sosyo Mekânsal İnşa