Eskişehir’in Geçmişteki ve Bugünkü Kent Belleğinin Zihin Haritaları Üzerinden Okuma Denemeleri

Authors : Ayşen ÇELEN ÖZTÜRK

Pages : 856-880

View : 14 | Download : 5

Publication Date : 2016-09-30

Article Type : Research Paper

Abstract :Kent belleği; bireyin bulunduğu fiziksel çevreden edindiği deneyimleri, duyumları, izlenimleri, algıları, kavrayışları saklayarak tutma ve gerektiğinde açığa çıkarma yetisidir. Zihinde depolanan bu çevresel bilgi kodlamaları genellikle kentsel imgeler; binalar, sokaklar, heykeller, çeşmeler, parklar, topografik-doğal vb. veriler üzerinden olmaktadır. Bireylerin kentle kurduğu fiziksel ve duyumsal ilişkinin açığa çıkarılmasında bazı yöntemler geliştirilmiştir. Bu çalışmada birey-kent etkileşimini ortaya çıkarmak için “zihin haritası insert ignore into journalissuearticles values(bilişsel harita); oluşturma” yöntemi kullanılmıştır. Zihin haritaları, bu kodlanan kentsel imgelerin hatırlanıp, genellikle kâğıt üzerinde yazınsal ve geometrik öğeler kullanılarak grafiksel bir anlatım diliyle oluşturulur. Eskişehir diğer metropol kentlerine göre değişim hızında biraz daha şanslı da olsa, geçmişten günümüze sahip olduğu bazı bellek öğelerinin son yıllarda hızla değişip dönüştüğü gözlenmektedir. Yapılan bu çalışmada geçmişte ve bugün; Eskişehir kentinin sahip olduğu kent imgelerinin neler olduğunun belirlenmesi için; kenti kısa süre deneyimleyen üniversite öğrencileri ve kenti geçmişten günümüze deneyimleyen 60 yaş üstü bireylerin, kentle etkileşimde bulunduğu alanları zihin haritasına işlemesi, istenmiştir. Farklı dönemlerde kenti deneyimleyen bireylerin zihin haritaları okuması ile değişen kent belleği öğeleri tespit edilmiştir. Bu okumalarda kamuya ait simgesel yapılarda değişiklik olmadığı, kültür – eğlence, ticaret alanlarının değişip dönüştüğü, yeni su kıyısı programatiklerinin geliştiği, geçmişte kullanılan yeşil alanların güncelliğini yitirirken yeni tematik yeşil alanların ve kente hâkim yeni bir heykel simgeselliğinin oluştuğu tespit edilmiştir.
Keywords : Kent belleği, zihin haritası, kent kimliği, okunabilirlik, Eskişehir