Toplumsal Mekân ve Düşünümsel bir Kent Sosyolojisinin İnşası: Bourdieucülüğün Mekâna Müdahalesini Sorunsallaştırmak

Authors : Sinan Tankut GÜLHAN

Pages : 83-127

Doi:10.31198/idealkent.531534

View : 6 | Download : 10

Publication Date : 2019-05-14

Article Type : Research Paper

Abstract :Bu yazı, Pierre Bourdieu’nün “toplumsal mekân” kavramının yeni kent sosyolojisinin en önemli yayın mecraı ve kurumsal yapısı olan International Journal of Urban and Regional Research üzerinden alanı nasıl tanımladığını, hangi kırılma noktalarına hitap ettiğini, bu kırılma noktaları aracılığıyla nasıl bir bilimsel kopuş müdahalesi, benim deyişimle doksaya yönelik bir “huruç,” tertip ettiğini açıklamayı amaçlar. Bunu yaparken IJURR ’un son kırk yıldaki arşivini gözden geçirerek Bourdieu’nün kavramlarının kullanımını inceler. Yeni kent sosyolojisi ve Marksist şehirciliğin mekân anlayışı ve yorumu son kırk yılda önemli değişimler geçirdi. Ancak özellikle 2000’li yıllardan itibaren Bourdieu’nün kuramsal etkisi bir dizi araştırmayla kendini göstermeye başladı. Bu etkiyi araştırırken üç farklı durak noktasından geçmemiz gereklidir. Bu yazıda, öncelikle yeni kent sosyolojisinin ve eleştirel kentsel kuramların Chicago Okulu’na bir tepki olarak nasıl ortaya çıktığını incelenmiştir. İkinci durak noktasında, Castells’in kurucu etkisi altında kurulan yeni kent sosyolojisinin 1970’lerden 1980’lere dönüşümünü ele aldım. Üçüncü durak ise yeni kent sosyolojisinin geri çekilme noktasında Bourdieu’nün yapıtının öncelikle Anglofon sosyolojide, sonra da kent sosyolojisinde nasıl temellük edildiğiyle ilgilidir. Burada, 1980’lerden itibaren IJURR ’un sayfalarında Bourdieucü sosyolojik programın nasıl ele alındığını çalıştım. Bu önemli durakta, öte yandan Bourdieu’nün metinlerinin toplumsal mekânı nasıl ele aldığı da incelenmiştir. Son kısımda, Bourdieu’nün yapıtının yeniden inşa edilmekte olan bir kent sosyolojisi için sunduğu programın eleştirisi ve kazanımları meta-kuramsal bir çerçeve içinde değerlendirilmiştir.
Keywords : yeni kent sosyolojisi, kentsel kuram, toplumsal mekân, Pierre Bourdieu, toplumsal mekân