Dolmuşun (Uzun) Öyküsü: Basımının Kırkıncı Yılında İlhan Tekeli ve Tarık Okyay’ın Benzersiz Çalışması Üzerine

Authors : Besim Can ZIRH

Pages : 406-431

Doi:10.31198/idealkent.689860

View : 11 | Download : 9

Publication Date : 2020-04-30

Article Type : Other Papers

Abstract :Bu yazı İlhan Tekeli ve Tarık Okyay’ın 1980 yılında basılan “Dolmuşun Öyküsü” kitabını hatırlamak üzere İlhan Tekeli özel sayısı için kaleme alınmış bir kitap değerlendirmesidir. “Dolmuşun Öyküsü” kitabı İlhan Tekeli ve Tarık Okyay’ın Yiğit Gülöksüz ile birlikte gerçekleştirdikleri ve 1976 yılında “Gecekondulu, Dolmuşlu, İşportalı Şehir” başlığında yayımlanan bir çalışmadan ilham almakta ve ODTÜ Planlama Bölümü öğrencilerinin 1974 yılındaki “Yaz Stajı” kapsamında karma yöntemle gerçekleştirilen bir dizi araştırmaya dayanmaktadır. Çalışmanın dolmuş konusunda bugün halen geçerli olan bir dizi ön kabulü bilimsel bir yaklaşımla tartışmaya açması ve dolmuş olgusunu çeper ülke kentleşmesi bağlamında inceliyor olmasıyla kentleşme çalışmalarında oldukça özgün bir yere sahiptir. Basımından 40 yıl sonra dahi Türkiye’nin kente dair ulaşım başta olmak üzere birçok temel sorununun nasıl incelenebileceğine dair ışık tutan çalışma dolmuşa dair dönemin popüler kültüründen malzemeleri de içermektedir. Tekeli ve Okyay’ın bu özgün araştırma sonucunda dolmuşun geleceği hakkında geliştirdikleri varsayımların ne ölçüde gerçekleşmiş olduğunu yeni çalışmalar ışığında tartışmak gerekir ve böyle bir çaba yazının kapsamı dışında kalır.
Keywords : kentleşme, ulaşım, dolmuş, Ankara, toplumsal araştırma