İL VE İLÇE İNSAN HAKLARI KURULLARI: KARARLARININ İCRAİLİĞİ VE KURULLARIN İDARİ TEŞKİLATTAKİ YERİNE İLİŞKİN SORUNLAR

Authors : Elif Baydemir

Pages : 163-204

Doi:10.69958/ihy.1414205

View : 70 | Download : 46

Publication Date : 2024-08-13

Article Type : Research Paper

Abstract :Ulusal insan haklarının korunmasına ve geliştirilmesine yönelik mekanizmalardan birisi il ve ilçe insan hakları kurullarıdır. İnsan hakları ihlallerinin önlenmesi, insan haklarının korunması ve geliştirilmesi için sosyal bilincin yerleştirilmesini hedefiyle oluşturulan il ve ilçe insan hakları kurulları çok yönlü yapılardır. Bu kurullar bir yandan idarenin eylem ve işlemlerinde insan haklarına uygun davranması konusunda bir tür denetim mekanizması olarak işlev görmekte, diğer yandan ise insan haklarının korunması bilincinin geliştirilmesi amacıyla idareyi harekete geçiren bir takım yardımcı görevler üstlenmektedir. Bu çalışmanın bir ulusal insan hakları koruma mekanizması olarak yerel düzeyde örgütlenen il ve ilçe insan hakları kurullarına ilişkin yasal düzenlemelerin sorunlu noktalarına ışık tutması hedeflenmektedir. Toplumun il ve ilçe insan hakları kurullarının bir idari başvuru yolu olmasına ilişkin farkındalık düzeyi ve yasal düzenlemelerdeki motivasyon eksiliği birlikte değerlendirildiğinde, bu ulusal koruma mekanizmalarının tanınırlığının istenilen düzeyde olmadığı, kurullar ve işbirliği halinde çalıştığı diğer insan hakları koruma mekanizmaları arasındaki belirsiz hukuki bağın uygulamada pek çok probleme yol açtığı, öte yandan kurulların yapısı ve işleyişine yönelik yasal düzenlemelerin eksiliği nedeniyle insan haklarının korunmasında ve geliştirilmesinde etkisiz kaldığı, kurulların bireyleri tatmin edici düzeyde karar alma yetkisinin bulunmadığı ve tavsiye niteliğindeki bu kararların diğer kamu otoritelerini insan hakları konusunda harekete geçirmekte de yetersiz kaldığı, kurulların bir tür denetim mekanizması olmaktan ziyade başvuru olmadıkça toplanmayan yapılar haline dönüştüğü tespit edilmiştir. Çalışmada, ulusal insan haklarının korunmasına yönelik bu mekanizmanın daha verimli hale getirilebilmesi için, idare hukuku perspektifinden hareketle ve idarenin örgütlenme biçimine uygun olacak şekilde mevzuatta değişmesi gereken noktalarına yönelik önerilerde bulunulacaktır.
Keywords : Ulusal İnsan Haklarının Korunması Mekanizmaları, İl ve İlçe İnsan Hakları Kurulları, İdare Hukuku, İdari Teşkilat, İdari İşlem