ERİTROPOETİN VE KARDİYOVASKÜLER SİSTEM

Authors : Aysel GÜVEN BAĞLA, Meltem İÇKİN

Pages : 148-153

View : 19 | Download : 13

Publication Date : 2012-12-31

Article Type : Review Paper

Abstract :Eritropoetin (EPO), sağlıklı bireylerde kemik iliğinde normal eritrosit üretimi için gerekli olan bir glikoprotein hormondur. Hipoksik koşullar altında eritropoezi indükler. Renal peritübüler hücrelerden ve karaciğer, dalak, akciğer, beyin, kemik iliği, üreme organları gibi farklı ekstrarenal dokulardan salınır. EPO ile reseptörünün (EPO-R) etkileşimi, eritroid progenitör hücrelerin programlanmış hücre ölümünü (apopitozis) azaltır ve bu hücrelerin kemik iliğinde farklılaşmasını teşvik eder. Klinik olarak, rHuEPO (rekombinant insan EPO) kronik böbrek yetmezliği sonucu gelişen EPO eksikliğine bağlı anemi tedavisinde 1980'lerin sonlarından beri kullanılmaktadır. EPO-R, eritroid progenitor hücrelerin yanı sıra, nöronlar, endotel hücreleri, vasküler düz kas hücreleri ve kalp kası hücreleri gibi çeşitli hücre gruplarında da eksprese edilir. EPO nun kalp, böbrekler, retina, karaciğer, akciğer, bağırsaklar ve beyinde hipoksi ve iskemi-reperfüzyon hasarına karşı sitoprotektif etkiye sahip olduğu gösterilmiştir. EPO’nun temel sitoprotektif etkisinin iskemik/hipoksik dokuda apopitozisi inhibe etmek olduğu öne sürülmüştür. Apopitozisin inhibisyonu yanı sıra, EPO doğrudan ya da dolaylı olarak hücreleri koruyan pek çok farklı etki de göstermektedir. Bu nedenle EPO genel doku koruyucu bir sitokin olarak değerlendirilmelidir.
Keywords : Eritropoetin, kök hücre