Dinamik Sistemlerde Kaotik Zaman Dizilerinin Tespiti

Authors : Nihat PAMUK

Pages : 78-92

View : 10 | Download : 9

Publication Date : 2013-06-01

Article Type : Research Paper

Abstract :Dinamik sistemler doğrusal veya doğrusal olmayan metotlar kullanılarak incelenirler. Kaotik zaman dizileri, başlangıç şartlarına olan duyarlılığının yanında geniş bantlı, gürültü ve benzeri periyodik olmayan bir yapıya sahiptirler. Bu nedenle kaotik sistemler evrendeki birçok sorunun cevabını taşımaktadır. Günümüzde, geniş bir uygulama alanı bulan kaotik hareketin belirlenmesi aşamasında kullanılan yöntemlerden bazıları; tuhaf çekiciler, güç spektrumları ve Lyapunov üstelleridir. Bu çalışmada, dinamik sistemlerdeki kaotik yapının belirlenmesi ele alınarak, kullanılacak yöntemler incelenmiştir. Uygulama aşamasında kaotik bir modeli incelemek ve doğrusal olmayan stokastik süreçten ayırmak oldukça zorlaşmakta, bu tür problemlerin çözümünde tuhaf çekicilerin boyutu büyük önem kazanmaktadır. Bu nedenle, çeşitli dinamik sistemlere ait zaman dizileri üzerine kaotik boyut analizleri yapılmıştır
Keywords : Kaos, dinamik sistem, zaman dizileri, kaotik boyut analizi