Çin Tarihinde Deniz Haydutluğu Olgusu ve 鄭一嫂 Zheng Yi Sao

Authors : Aslı Can DUMAN

Pages : 1-24

Doi:10.26650/jos.820135

View : 10 | Download : 3

Publication Date : 2021-04-18

Article Type : Other Papers

Abstract :Çin coğrafi konumu itibariyle, ilk hanedanından son hanedanına kadar neredeyse her dönemde deniz haydutlarının hedefi olmuştur. Deniz haydutları, var oldukları süre boyunca yasaları çiğnemeleri ve suçlu olma potansiyelleri ile bilindikleri için, daima denizlerde hüküm süren kötü kişiler olarak addedilirler. Ancak, Çin tarihine baktığımızda varlıkları M.Ö. 2000’li yıllara dayanan Çinli deniz haydutları ilkel toplumun doğası ve oluşumundan ayrı düşünülemeyecek zoraki koşullar sonucu ortaya çıkmıştır. Merkezi otorite kurulana kadar kölelere uygulanan baskıdan kaçan halk denizlerde yaşamaya başlamış ve denizciliğin zor koşullarında yağma yaparak yaşamlarını sürdürmeye çalışmıştır. Zamanla deniz haydutluğu bir meslek haline dönüşmüş ve Çinli haydutlar hanedanlar boyunca denizlerde yelkenlerini dalgalandırmışlardı. Çin tarihinde, 張伯路 Zhang Bo Lu ayaklanması insert ignore into journalissuearticles values(M.S.109); ile resmi olarak Doğu Han Hanedanında deniz haydutluğu başlamıştır. Tarihsel süreçte, toplumsal gelişmeler ve teknolojik ilerlemeler ile deniz haydutluğunun kapsamı ve niteliği değişmiştir. Bazen sadece denizlerde, gemileri soyup, yağma yaparken bazen de dolaylı olarak ülkenin siyasetine dahil olmuşlardır. Son hanedan olan Qing Hanedanına insert ignore into journalissuearticles values(M.S. 1644- 1911); gelindiğinde, deniz haydutluğu 鄭一嫂Zheng Yi Sao ile doruğa çıkmıştır. 鄭一嫂 Zheng Yi Sao eşinden kalan mirası devralarak Güney Çin Denizinde hüküm sürmeye başlamıştır. Ölen eşinin evlatlığı olan 張保仔Zhang Bao Zi le iş birliği yapıp, onlarca gemiye ve binlerce mürettebata sahip olmuştur. Denizlerde kendi yasalarını koymuş ve uymayan mürettebatlarını ölümle cezalandırmıştır. 鄭一嫂 Zheng Yi Sao ve mürettebatı diğer deniz haydutlarına kıyasla, sadece kendi ülkeleri için değil, o dönemde Çin denizlerinde bulunan Batılı devletler için de tehdit unsuru oluşturmuştur. Sonları bir hapishanede ya da mezarda bitmemiştir. Aksine Qing Hanedanı ile müzakereler yaparak, geri kalan ömürlerini refah içerisinde geçirmişlerdir.
Keywords : Çin Denizi, Deniz Haydutluğu, Zhang Bo Lu, Denizcilik, Zheng Yi Sao, Korsanlık