Ali Muhammed Afgânî’nin “Bir İdam Mahkûmu” ve Aziz Nesin’in “Surnâme” Adlı Eserlerinde İdam Cezası

Authors : Aziz Nesin, Ali Mohammad Afghani, Karşılaştırmalı Edebiyat, İdam, Suç, Çevre, Kadın Meselesi

Pages : 293-312

Doi:10.26650/jos.1195960

View : 17 | Download : 19

Publication Date : 2023-04-28

Article Type : Research Paper

Abstract :Bu çalışmada çağdaş Türk edebiyatının önemli yazarlarından Aziz Nesin’in Surnâme adlı romanı ve çağdaş İran edebiyatının önde gelen yazarlarından Ali Muhammed Afgânî’nin Bir İdam Mahkûmu isimli hikâyesi üzerine karşılaştırmalı bir inceleme yapılmıştır. Her iki yazar ele aldığımız eserlerde bir idam mahkûmunun son anlarını, insanın zaman içerisindeki değişim ve gelişimini ve idam hakkında düşüncelerini eserleri yoluyla aktarmıştır. İdam meselesine ve insana yaklaşımları birbirlerine benzeyen bu iki yazar; eserlerinde bu konuyu edebi olarak iki farklı şekilde ele almıştır. Biri roman diğeri hikâye olan bu iki eserin ortak özelliği kültürel açıdan içerdikleri bilgilerdir. İdam, farklı suçlara verilen bir ceza türü olarak yıllar boyunca hem İran, hem Türk toplumunda tartışmalara yol açmıştır. Ayrıca kadınlar; eserlerin ana karakterleri arasında yer almazsa bile, iki yazarın eserlerinde kadınların toplumdaki durumu ve meselelerine değinilmiş; kadına karşı şiddet, kadın hakları ve idamın aile üzerine etkisi eleştirilmiştir. Ülkelerinde sosyal gerçeklilik alanında eser veren ve bu yüzden toplumsal meselelere dikkat eden her iki yazarın eserlerini karşılaştırarak aslında her iki toplumun büyük bir kısmının bu iki konu üzerine düşüncelerini karşılaştırmış oluruz. Çalışmamızda eserler üzerine incelemeler yaptıktan sonra yazarların başka eserleri ve hayata bakışları üzerine yazılmış olan araştırmaları da dâhil ederek karşılaştırmalı bir sonuca varılmıştır. .
Keywords : Aziz Nesin, Ali Mohammad Afghani, Karşılaştırmalı Edebiyat, İdam, Suç ve Çevre, Kadın Meselesi