Arap Dilinde Neolojizm: el-Cezire Haber Sitesi Örneği

Authors : Emine Bağmancı, Abdulhakim Önel

Pages : 1-20

Doi:10.26650/jos.1424856

View : 305 | Download : 224

Publication Date : 2024-04-30

Article Type : Research Paper

Abstract :Dil, geçmişten günümüze her dönemin kendine özgü gelişmeleri doğrultusunda değişikliğe uğramıştır. Günümüzün hızla değişen koşulları içerisinde, dilin bu kaçınılmaz etkilenme durumu daha görünür bir hale gelmiştir. Yeni durumları adlandırma ihtiyacıyla başlayan dilsel hareketlilik, neolojizm kavramının ortaya çıkıp gelişmesine zemin hazırlamıştır. Bu bağlamda neolojizm, ortak kullanıma girip de görece yeni kabul edilen türetilmiş sözcük veya sözcük grupları olarak tanımlanmaktadır. Dildeki canlılığın başlıca göstergelerinden biri olan neolojizm, dilin iç dinamiklerini işe koşmaya olanak sağlaması açısından büyük önem taşımaktadır. Neolojizm yeni bir dil bilim konusu olmakla birlikte Arap dilinde yeni öge oluşturmaya ilişkin kuramsal temel, İslamiyet’in ilk yıllarına dayanmaktadır. Farklı milletlerle yaşanan etkileşim sonucu dilin özünü koruma gayretiyle başlayan çalışmalar, bu alana dair önemli bir alt yapı oluşturmuştur. Bu çalışmada bahsi edilen kavramlar kullanılmak suretiyle el-Cezire haber sitesindeki neolojiler esas alınmıştır. Tespit edilen neolojiler farklı açılardan incelenerek Arapçanın mevcut neolojizm durumu ortaya çıkarılmaya çalışılmıştır. Çalışmada neolojiler, tematik ve oluşma yöntemleri açısından incelenmiştir. Buna göre teknoloji, politika ve toplumsal gelişmeler alanındaki neolojilere yer verilmiştir. Neolojilerin oluşum biçimlerinde ise altı yöntem tespit edilmiştir. Bu yöntemler de örneklerle desteklenerek Arapçanın yeni sözcük türetmeye ilişkin eğilimi ortaya çıkarılmaya çalışılmıştır. Bu çalışmada sözlüğe girmemiş ifadeleri yeni kabul eden sözlükçülük yaklaşımı esas alınmıştır.
Keywords : Arap Dili ve Belagati, Neoloji, Neolojizm, Arapça Neoloji, Arapça Neolojizm