أشكال التلقي (الأثر والاستجابة) النقائض الأموية

Authors : Enas BOUBES

Pages : 11-33

View : 17 | Download : 9

Publication Date : 2021-12-24

Article Type : Research Paper

Abstract :Bu araştırma Emevi dönemi nekâizinde alımlama estetiği çeşitlerine iki açıdan ışık tutmayı amaçlamaktadır. Öykünme üzerinden şeklî düzey, anlamların çevrilme üslubu ve mekanizması bakımından içerik incelenecektir. Makale, problem oluşturan birtakım sorulara örneklemeler ve şiirlerden delil getirmeler yoluyla yanıtlar sunmaktadır. Yanıt sunulan sorular arasında şunlar vardır: Meşhur Emevi üçlüsü Ferezdak, Ahtal ve Cerîr arasında Emevî dönemi nekâizini ortaya çıkaran alımlama çeşitleri kendini nasıl göstermiştir? Muhatap alınan şairler olarak ve alımlayıcı kitle olarak nekâizin alımlayıcılarda bıraktığı etkiler nelerdir? Bu etkilerden doğan tepkilerin keyfiyeti nedir? Makalenin önemi ve sunduğu içeriğin değeri, bu sorulara verilen yanıtlarda gizlidir. Araştırmada tümevarım ve analiz yöntemleri kullanılmış, edebi metnin değerlendirilmesinde alımlama kuramının kavram yapısı esas alınmıştır. Kurama göre okuyucuların çeşitlenmesiyle çeşitlenen alımlama kalıpları, zorunlu olarak kalıpların alımlayıcılardaki etkisinde ve onların tepkilerinde de çeşitliliğe sebep olmaktadır. Bütün bunlar, alımlayıcının kültürüne, ilgilerine, çevresine ve eğilimlerine bağlıdır. Fenomenolojik kuramın işaret ederek ısrarla vurguladığı şey de budur. Ferezdak, Ahtal ve Cerîr arasında deverân eden Emevî döneminin meşhur nekâizi araştırmanın sınırlarını belirlemektedir. Emevîler dönemi, alimler ve fakihler arasında cedel ve münazaraların yaygınlığına tanık olmuş, hatta cedel, söz konusu dönemin ayırt edici özelliği haline gelmiştir. Elinizdeki makale, inceleme konusu olan nekâizin, dönemin cedel ve münazara kültüründen etkilenmekle beraber şiirselliğini ileri derecede koruduğunu ortaya koymaya çalışacaktır. Şiirselliğin bileşik bünyede bir unsur olduğu doğrudur. Ancak bu unsur, diğer unsurlar üzerinde hakimiyet sahibidir ve onları bir potada eritip dönüştürerek toplamın karakterini belirlemektedir. Makale, araştırmanın amaçladığı hedeflerden başlıca ulaşılanların ve elde edilen sonuçların açıklanması ile tamamlanmıştır.
Keywords : Alımlama çeşitleri, etki, tepki, Emevî dönemi nekâizi, Cerîr, Ferezdak, Ahtal