SARTRE ve FOUCAULT DÜŞÜNCESİNDE ÖZNE, ÖTEKİ ve KAYGI

Authors : Kamil Şahin, Yüksel Boz

Pages : 314-329

View : 85 | Download : 132

Publication Date : 2023-12-23

Article Type : Research Paper

Abstract :Bu çalışma, felsefede özne, öteki ve kaygı kavramlarının nasıl ele alındığını ve bu kavramların insanın varoluş arayışındaki rolünü incelemektedir. Bu kavramlar, Sartre ve Foucault gibi iki önemli düşünürün farklı perspektiflerinden ele alınmıştır. Makalenin ilk bölümünde, Sartre’nin özne, öteki ve kaygı kavramlarını nasıl tanımladığı ve bu kavramların insanın varoluşunu nasıl etkilediği belirtilmektedir. Sartre, özneyi varoluşunu kendisi belirleyen, özgür ve sorumlu bir varlık olarak görür. Özne, kendinde varlıktan kendini ayırt edebilen, kendini seçen ve yaratan bir varlıktır. Öteki, öznenin özgürlüğünü kısıtlayan, onu nesneleştiren ve yabancılaştıran bir varlıktır. Kaygı, öznenin özgürlüğünü korumak için duyduğu bir duygudur. Makalenin ikinci bölümünde, Foucault’un özne, öteki ve kaygı kavramlarını nasıl tanımladığı ve bu kavramların insanın varoluşunu nasıl etkilediği açıklanmaktadır. Foucault, özneyi tarihsel, toplumsal ve söylemsel bir bağlamda kendini oluşturan, konumlandıran ve yöneten bir varlık olarak görür. Özne, kendini belli bir söylem, pratik veya iktidar ilişkisi içinde tanıyan ve anlamlandıran bir varlıktır. Öteki, öznenin kendini tanımasını ve konumlandırmasını sağlayan bir referanstır. Kaygı, öznenin özgürlüğünü kullanmasını ve kendini dönüştürmesini sağlayan bir araçtır. Makalenin sonuç kısmında, Sartre ve Foucault’un özne, öteki ve kaygı kavramlarına ilişkin farklılıkları ve benzerlikleri değerlendirilmektedir. Makalenin amacı, Sartre ve Foucault’un özne, öteki ve kaygı kavramlarına ilişkin farklı yaklaşımlarının öznenin varoluş arayışı hakkında önemli ipuçları verdiğini göstermektir.
Keywords : Özne, Öteki, Kaygı, Söylem, İktidar