NESÂÎ’NİN SÜNEN’İNE KAYNAKLIĞI BAKIMINDAN MÂLİK’İN RİVAYETLERİ

Authors : Üzeyir Durmuş

Pages : 1-27

View : 77 | Download : 51

Publication Date : 2024-06-26

Article Type : Research Paper

Abstract :İmam Mâlik tarafından nakledilen rivayetlerin Kütüb-i Sitte’ye kaynaklığı hadis tarihi ve literatürü açısından önemli bir konudur. Nesâî’nin, Sünen’inde Mâlik’ten naklettiği rivayetler de bu konunun bir bölümünü oluşturmaktadır. Tespitlerimize göre bu hususta günümüze kadar herhangi bir müstakil çalışma yapılmamıştır. Bu makale kapsamında, konunun açıklığa kavuşturulması için Nesâî’nin Sünen’i baştan sona taranmış, onun Mâlik’ten rivayetleri tek tek tespit edilmiş ve şu sonuçlara ulaşılmıştır: Nesâî eserinde Mâlik’ten toplam 357 rivayet aktarmıştır. Nesâî bu rivayetleri, Mâlik’in 21 farklı talebesi yoluyla almıştır. İlgili rivayetlerin 166 tanesi -yaklaşık %47’si- Kuteybe b. Saîd tarikiyle nakledilmiştir. Nesâî’nin Mâlik’ten rivayette ilk tercihi Mâlik’in bu talebesidir. Nesâî, Mâlik’ten hem talebeleri hem talebelerinin talebeleri hem de talebelerinin talebelerinin talebeleri vasıtasıyla hadis nakletmekle birlikte doğrudan onun talebelerinden aldığı rivayetler, Mâlik’ten aktardığı rivayetlerin yaklaşık %48’ini oluşturmaktadır. Nesâî’nin Mâlik’ten rivayetleri Muvatta’ın Leysî, Şeybânî, Zührî, Ka’nebî, Hadesânî, Abdurrahmân b. Kâsım, Abdullâh b. Vehb ve Ali b. Ziyâd rivayetlerinde araştırıldığında 9 tanesi hariç kalanının bu nüshalarda yer aldığı görülmüştür. Nesâî’nin Mâlik’ten yaptığı rivayetlerin 337 tanesi Yahyâ b. Yahyâ el-Leysî nüshasında yer almaktadır. 11 rivayet de Zührî, Şeybânî ve İbnü’l-Kâsım rivayetlerinde tespit edilmiştir.
Keywords : Hadis, Nesâî, Mâlik, Sünen, el Muvatta, Rivayet