ANTİKÇAĞ KOLKHİS’TE BOĞA FİGÜRÜ

Authors : Gülseren MUTLU

Pages : 62-79

Doi:10.17498/kdeniz.481712

View : 9 | Download : 7

Publication Date : 2019-03-31

Article Type : Research Paper

Abstract :Bu çalışmamızın temelini antik kaynaklar meydana getirmiş olmakla birlikte, elde edilen bilgilerin döneme ait bölgeden elde edilen arkeolojik verilerden özellikle sikkeler, sözlü tarih kaynaklarından efsaneler ve modern kaynaklarla paralelliği değerlendirilerek sonuç elde edilmeye çalışılmıştır. Bölgenin tanınmasında ve ün kazanmasında etkili olan Argonat Efsanesi başta olmak üzere diğer efsanelerde de “güç sembolü” olarak boğanın aktarılması, bölge için ayrı bir önem ifade etmektedir. Boğa “Güç” unsuru dolayısıyla Antik Çağ Kolkhis bölgesinin gerek ekonomik, gerekse siyasi olarak güçlü bir konumda olduğunu yansıtan önemli bir figür olarak karşımıza çıkmaktadır. Ayrıca Antikçağ’da değerli madenleri, stratejik konumu ve efsaneleri ile ilgi çekici bir coğrafya olan Kolkhis’in bazı yörelerinde boğa ile ilişkin geleneklerin izlerinin araştırılmasına yönelik ileride yapılacak çalışmalara katkı sağlaması amaçlanmıştır. Kolkhis bölgesinin bir nevi sınırlarını belirleyen Kafkas Dağları, bölgenin çevresiyle olan kültürel, ekonomik, sosyal iletişimine sınırlı izin ve rm iştir. Bu sebeple daha çok deniz yolu ile iletişimini sağlayan bölge antik kaynaklardan öğrendiğimiz kadarıyla çoğunlukla Grek dünyasıyla iletişim içerisine girmiştir. Prehistorik dönemlerden bu yana her zaman ayrıcalıklı bir yere sahip olan boğa, Antik dönem Kolkhis bölgesinde başta yazılı kaynaklar olmak üzere, bölgeye ait arkeolojik kaynaklardan sikkelerde ve efsanelerde sıkça karşımıza çıkmaktadır. Yine bölgeye yapılan göçlerle gelen ulusların da kültür izlerinin etkili olduğunu düşündüğümüz ve toplumun değer algıları içerisinde önemli bir yere sahip olduğunu gördüğümüz bu hayvana dair izler aktarılmaya çalışılacaktır. Sadece Kolkhis bölgesinde de ğil Sümerlerden başlamak üzere Mezopotamya toplumlarında, Anadolu ve Mısır uygarlıklarında, kutsallığı, tanrısallığı simgeleyen yaygın bir inancı n sembol ü olarak düşünülmüş aynı zamanda da “gü ç , verimlilik ve d ö lleyiciliğin” de sembol ü olmuştur. Bölgeye , göçler halinde gelen Anadolu’nun köklü uygarlıklarından Hurri, Hitit ve Urartular’ın seferleri söz konusudur. Bu seferleri aktaran yazılı belgelerde bölge halkının kullandığı malzemeler arasında bu hayvandan elde edilen ürünler sıkça yer almaktadır. Yine kurban edilen hayvanlar arasında bu hayvanın ismi karşımıza çıkmaktadır.
Keywords : Antik Çağ, Kolkhis, boğa, kutsal