NUMAN ÇELEBİ CİHANIN “ANT ETKENMEN” KIRIM TATAR MİLLİ MARŞ’ININ TARİH VE ANLAM İNCELEMESİ

Authors : Ranetta GAFAROVA

Pages : 239-250

Doi:10.17498/kdeniz.553866

View : 6 | Download : 4

Publication Date : 2019-06-30

Article Type : Research Paper

Abstract :Kırım tarihi; acının, sürgünün, hüznün, baskının, zulmün; aynı zamanda da Kırım Tatarların milli mücadelesinin tarihidir. Kırım Tatarlarının tarihi beş gelişme evresinden oluşur: 1. Hanlık Dönemi insert ignore into journalissuearticles values(1441-1783);, 2. Rus Hâkimiyeti: Kırım ilhakı insert ignore into journalissuearticles values(1783-1917);, 3. Rus Devrimi ve Erken Bolşevik Yönetimi Sırasında Kırım: Kırım Tatar Cumhuriyeti insert ignore into journalissuearticles values(1917-1918);, 4. 1944 yılı sürgünlük insert ignore into journalissuearticles values(1944-1987);, 5. Vatana Dönüş insert ignore into journalissuearticles values(1987’den günümüze);. İlk üç evre Kırım Tatarlarının Milli Marşı’nda yer almaktadır.  Devletlerin tarihinde millî marşlarının ayrı bir önemi vardır. Bu marşlar ait olduğu milletlerin kimliğini yansıtır. Milli marş olarak kabul edildiği tarihten bu güne kadar, değişik zaman ve zeminlerde, milletin büyük çoğunluğu tarafından saygıyla okunan ve dinlenen bu eser, acaba, bizlere neler söylemek istiyor, hangi değerlere sahip çıkmayı öğütlüyor, ne gibi hedefler gösteriyor? Bütün bu soruları, mümkün mertebe tatminkâr bir şekilde cevaplayabilmek için geçmişte yapılan tarih ve dil çalışmalarından da yararlanarak, ‘Ant Etkenmen’ başlıklı milli marşı dörtlükler halinde ele alıp inceleyeceğiz. Kırım Tatar Millî marşının adı “Ant Etkenmen” ve onun şairi ilk Kırım Tatar Muhtar Cumhuriyeti’nin başkanı Numan Çelebi Cihan’dır. Çalışmamızda bugün Kırım Tatarlarının Milli  Marşı olan ve Numan Çelebi Cihan tarafından 1917’de kaleme alınan “Ant Etkenmen” insert ignore into journalissuearticles values(Ant Etmişim); şiiri başta olmak üzere Kırım Tatar tarihinde önemli yeri olan şiirlerdeki ant içme / yemin etme motifi değerlendirilecektir. Çalışmamız, Kırım Tatar milli  marşının metninde sesiyle, sözüyle, ahengiyle, his, hayal ve fikir dünyasıyla, lirizmiyle, vezin, kafiye ve nazım şekliyle, dil ve üslubuyla, kısacası estetik yapısıyla mükemmel bir eser olarak incelemesini yapmak ve onun sembolik dilini yorumlamak üzerine temellenmiştir. Metni incelerken tarih disiplininin verilerinden de yararlanılarak yorumlama yapılmıştır. 
Keywords : Numan Çelebi Cihan, Kırım, Kurultay, mücadele, marş, şiir, anlam, tarih