TÜRKİYE’DE ASKERLİK HİZMETİ VE SOSYAL ZAMAN

Authors : Burak ŞAHİN

Pages : 445-468

Doi:10.17498/kdeniz.769331

View : 10 | Download : 4

Publication Date : 2020-12-15

Article Type : Research Paper

Abstract :Zaman sadece nicel hesaplamalardan ibaret değildir. Zamana nitel açıdan baktığımızda çeşitli katmanlarla çoğaldığı görülmektedir. Algılama, sosyal etkileşim ve tarih açısından zaman fiziğin ve astronominin zaman anlayışının dışında bir sosyal zaman hüviyeti kazanmaktadır. Zamanın hiç geçmediğini ya da çok hızlı geçtiğini söyleriz. Diğer bireylerle gerçekleşen her karşılaşmada farklı bir zaman kategorisi işlemektedir. Satıcı, aile, patron veya otobüs yolcuları ile kurulan etkileşimler sosyal zamanı da biçimlendirmektedir. Zaman her aşamada ve toplumda hem ölçülürken hem de kavranırken çeşitlilik arz etmiştir. Tarım ve sanayi toplumlarının zamanı nasıl yorumladıklarını analiz etmek bu çeşitliliğin net görülmesini sağlamaktadır. Ayrıca siyasal sistemler de zamanın içeriğini belirlemektedir. Zorunlu askerlik katı bir disiplinin uygulanması nedeniyle sosyal zaman unsurlarını görmemiz açısından özel bir kurumlaşmadır. Bu çalışmada, Türkiye`deki zorunlu askerlik ve sosyal zaman arasındaki ilişki üzerinde durulmuştur. Böylece sosyal zamanın kapsamının genişletilmesi amaçlanmıştır. Kategoriler oluşturulurken askerliğini tamamlamış katılımcılarla yapılan mülakatlardan yararlanılmıştır. Türkiye Cumhuriyeti vatandaşı her erkek zorunlu askerlikle yükümlüdür. Askere sosyal çevresi tarafından en sık verilen tavsiyelerden biri kışlaya ne zaman teslim olacağıyla ilgilidir. Askerlikteki günlerin her anı zaman tarafından denetlenmektedir. Disiplin kurallarına uymak emredilen görevi zamanında yapmaktır. Kuralların uygulanmaması zamanın iyi yönetilmemesinden kaynaklanmaktadır. Görev ve sorumlulukların çok yoğun olduğu bir kurumda askerlerin geçmek bilmeyen zaman ile mücadele ettikleri görülmektedir. Zamanın geçmesi için birtakım ritüeller gelişmiştir. Bu ritüeller zamanı hareket ettirmeyi hedeflemektedir. Zamanın geçmesi bu ritüeller ile kutlanmaktadır. Askerlik süreleri arasındaki farklılıklar zaman algısını belirlemektedir.
Keywords : Sosyal zaman, askerlik, askeri sosyoloji, disiplin, otorite