DEDE KORKUT HİKAYELERİ ÜZERİNDE BİLGİ KİRLİLİĞİ VE TAHRİFATLARA İKİ ÖRNEK

Authors : Erdoğan ALTINKAYNAK

Pages : 96-104

Doi:10.17498/kdeniz.1164235

View : 12 | Download : 5

Publication Date : 2022-09-15

Article Type : Research Paper

Abstract :Dede Korkut Hikayeleri Türk sosyal bilimler alanında hemen her disiplin dalında başvuru kaynağı olabilecek bir eserdir. Bu nedenle kutsal bir metin gibi üzerine düşülmeli, korunmalı ve kollanmalıdır. Her önüne gelen bu hikayeler hakkında kalem oynatmamalı veya yazılanlar uzman bir heyet tarafından bilim süzgecinden geçirilerek yapılmalıdır. Dede Korkut Hikayeleri ile ilgili pek çok yayın yapılmış ve hatta bilimsel çevrede bu yapılan yayınlarla ilgili pek çok tenkit yazısı yapılmıştır. Bilim aleminde bu yazılar ilgiyle takip edilmiş, eserle ilgili kanaatlerin oluşmasında bu tartışmalar önemli bir ölçüt olmuştur. Türkolojinin kurucusu olarak bilinen Fuad Köprülü’nün söylemiş olabileceği bir sözü, Fuad Köprülü’nün kendi ağzından duymuş gibi veya yazdığı bir yazıdan alınmış gibi ifadeler kullanmak, asıl söyleyeni kaynak göstermeden, atıfta bulunmadan vermek popülist bir yaklaşım ve aynı zamanda bilgi kirliliği oluşturuyor. Bu kirlilik daha sonra kurallaşıp kabul görmektedir. Olmayan veya yanlış, hatalı kullanılan bir kelime, bir cümle daha sonraları meşrulaşmaktadır. Dede Korkut Hikayeleri’nin basımlarının birkaç türlü izahı vardır. Bunları, bilimsel veya ticari maksatlı yayınlar olarak ikiye ayırabiliriz. Bir üçüncü yayın tipi de prestij maksatlı yayınlardır. Bilimsel amaçlı yayınlarda hikayelerin orijinali de verildiğinden kontrol mekanizması da rahatça kullanılmaktadır. Ticari maksatlı yayınlar ise genellikle sadeleştirilmiş, günümüz Türkçesine çevirilmiş olarak ortaya konmaktadır. Tek prestij yayını ise TOBB tarafından hazırlattırılan yayındır. Bu prestij yayında ise hikayeleri sadeleştireceğiz diye, konunun da uzmanı olmayanlara yaptırılan sadeleştirme, Türkoloji için tam bir fiyaskodur.
Keywords : Dede Korkut, Fuad Köprülü, TOBB, sadeleştirme, bilgi kirliliği