İSTATİSTİKTE BAYESYEN VE KLASİK YAKLAŞIMIN KAVRAMSAL FARKLILIKLARI

Authors : Oya EKİCİ

Pages : 89-101

View : 14 | Download : 6

Publication Date : 2009-06-01

Article Type : Research Paper

Abstract :Araştırmanın Temelleri: Gelişme süreci göz önünde bulundurulduğunda, istatistik üzerine yaklaşımlar iki eksende kutuplaşmıştır. Bu alanda Klasik yaklaşımın daha fazla hâkim olmasına rağmen Bayesyen yaklaşımın da önemli argümanları vardır. Yaklaşım farklılıklarını belirginleştirmek üzere, istatistiksel kavramların iki yaklaşımdaki tanımlarını derleyerek netleştirme ihtiyacı ortaya çıkmıştır. Ayrıca Klasikten asıl farklı olan “ön bilgi” kullanılması konusu Bayesyen yaklaşım içerisinde de objektif ve subjektif analiz tartışmasını doğurmuştur. Kavramlara ilişkin derleme ve güncel bir tartışmaya başlangıç yapma, çalışmaya temel oluşturan motivasyon olmuştur. Araştırmanın Amacı: Çalışmada amaç, istatistiksel kavramlar çerçevesinde Bayesyen yaklaşımın Klasik yaklaşımdan farklılıklarına yer vermek ve giriş niteliğinde objektif ve subjektif Bayesyen analiz tartışmasına değinmektir. Veri Kaynakları: Uygulamaya yönelik çalışma yapılmadığından veri kullanılmamıştır. Ana Tartışma: Sözü edilen amaç bağlamında, öncelikle belirsizliğin değerlendirilmesinde ve olasılığın tanımında belirginleşen ayrılıklar açıklanmaya çalışılmıştır. Yine yaklaşım farklılıklarını göz önüne alarak, istatistiksel çıkarsamanın ana başlıklarından olan, Parametre, Nokta tahmin, Güven Aralığı ve Hipotez Testi konularına değinilmiştir. Ön bilginin kullanılmasıyla Klasik yaklaşımdan farklı sonuca ulaşan Bayesyen yaklaşım, subjektif olması gerekçesiyle eleştirilmektedir. Aslında Bayesyen yaklaşım da kendi içinde, yöntem çeşitliliği ortaya çıkması nedeniyle, objektif ve subjektif tartışmasını yapmaktadır. Bu da araştırmacıyı objektif ve subjektif Bayesyen analiz ayrımına götürmektedir. Çalışmada, sadece giriş niteliğinde, Bayesyen okullar arasındaki bu tartışmaya da yer verilmiştir. Sonuçlar: İki yaklaşım açısından da istatistiksel çıkarsamada temel olan kavramların farklılığı ortaya konmuştur. Objektif - subjektif Bayesyen analiz tartışmasına literatürdeki son görüşlere de yer verilerek ışık tutulmuştur
Keywords : Bayesyen Çıkarsama, Klasik İstatistiksel Çıkarsama, Kesinlik, Tutarlılık