‘İNSANİ GELİŞME’ VE TÜRKİYE

Authors : Didem GÜRSES

Pages : 339-350

View : 18 | Download : 7

Publication Date : 2009-06-01

Article Type : Research Paper

Abstract :Araştırmanın Temeli: Gelişme ekonomisinde ‘ekonomik’ kalkınma anlayışı gelir ve ekonomik veriler üzerinden gelişmeyi tanımlar ve ölçerken,’insani’ gelişme anlayışı kalkınmanın merkezine insanı koyar ve bireylerin yaşam kalitelerinin yükseltilmesine odaklanır. Araştırmanın Amacı: Bu çalışma öncelikle ‘insani gelişme’yi düşünsel ve felsefi temelini oluşturan ‘yapabilirlik yaklaşımı’ çerçevesinde açıklamayı amaçlamaktadır. Çalışmanın diğer amacı ise Türkiye’nin insani gelişme açısından uluslararası konumunu ve yıllar içinde gösterdiği performansı değerlendirmektir. Veri Kaynakları: İnsani gelişme yaklaşımının felsefi temelini oluşturan ‘yapabilirlik yaklaşımı’ ve İnsani Gelişme Raporlarında Türkiye’nin insani gelişme eğilimi incelendi. Tartışma ve Sonuçlar: İnsani gelişme raporları Türkiye’nin düzenli ancak dengesiz bir gelişme eğilimi içinde olduğunu göstermektedir. Ayrıca, Türkiye orta gelişme kategorisinde bir ülkedir ve aynı ve /veya daha alt gelir düzeyinde ülkelerle karşılaştırıldığında eğitim ve okullaşma endeks değerleri daha düşüktür. Bu bulgular insani gelişmişlik alanında, Türkiye’nin gelir boyutunun güçlü, bilgi boyutunun zayıf olduğunun göstergeleridir. Hızlı gelişen ülkeler arasında yer almakla birlikte Türkiye yüksek insani gelişme kategorisindeki ülkeler arasına girememiştir. Geleceğe dönük politikalarda yüksek insani gelişme düzeyine erişmek bir hedef olarak tanımlanmalı, ayrıca okur-yazarlık ve okullaşma oranlarında yüksek endeks değerleri elde edebilmek için eğitim alanındaki yatırımlara öncelik ve ağırlık verilmelidir
Keywords : İnsani Gelişme, Türkiye, insani gelişme endeksi