OSMANLI MERKEZİ YÖNETİMİNE TAŞRANIN DİRENİŞİ: ATÇALI KEL MEHMED AYAKLANMASI

Authors : Mehmet BAŞARAN, Aysun SARIBEY HAYKIRAN

Pages : 155-164

View : 13 | Download : 9

Publication Date : 2009-12-01

Article Type : Research Paper

Abstract :Araştırmanın Temelleri: XIX. yüzyıl arşiv kaynaklarına ve dönemin vak’anüvis tarihleriyle seyahatnamelerine yansıyan Atçalı Kel Mehmed Ayaklanması. Amacı: Osmanlı merkezi yönetimine taşranın direnişini Aydın’da sosyal eşkıyalığın tipik bir örneği olan Atçalı Kel Mehmed Ayaklanması örneğinde incelemek. Veri Kaynağı: Başbakanlık Osmanlı Arşivi Hatt-ı Hümayun Tasnifi Belgeleri ve Basılı Kaynaklar. Ana Tartışma: Bir zeybeğin liderliğinde gerçekleşen ve sosyal eşkıyalığın bir örneğini oluşturan Atçalı Kel Mehmed ve onun yarattığı ayaklanma merkezi yönetim tarafından nasıl algılandı? Ayrıca bu ayaklanmanın Aydın’daki ayanlık sistemi üzerinde ne gibi etkileri oldu? Sonuç: Atçalı Kel Mehmed ayaklanmasının yarattığı düşünceler Tanzimat Fermanı’na örnek teşkil etmekle birlikte yerel alanda ayan sisteminin geçici de olsa yeniden güçlenmesini olası kılmıştır
Keywords : Osmanlı İmparatorluğu, Aydın, Eşkıya, Efe, Zeybek, Atçalı Kel Mehmed