CEYHAN’DA BİR MEVSİMLİK BAYRAM: TEPGEÇ/TEPREŞ

Authors : Fatmagül Küçük TURSUN

Pages : 275-286

Doi:10.31795/baunsobed.664041

View : 12 | Download : 9

Publication Date : 2014-06-15

Article Type : Research Paper

Abstract :Kültür, insanlığın yüzyıllardır süren varoluş serüveninin tanığı olmuş bir olgudur. Bir sonraki kuşağa aktarılarak günümüze ulaştırılan bu birikim, her toplumda farklı şekillerde karşımıza çıkmaktadır. Toplumlara özgü olan kültürün kendi içindeki unsurları arasında sürekli bir etkileşim vardır. Bir unsurda meydana gelen bir değişim diğer tüm unsurları etkilemektedir. Bu durum, kültürün her coğrafyada bu şekilde farklılaşarak çeşitlenmesine neden olmuştur. İnançlar, gelenekler, toplumsal normlar ve düşünüş biçimleri de farklılaşarak, çeşitlenmiştir. Bu noktada halk kültürü karşımıza çıkmaktadır. Halk kültürü, zaman içinde kuşaktan kuşağa aktarılarak şekillenen, toplumun inançları, gelenekleri, yaşayış ve düşünüş tarzıyla normlarının oluşturduğu bir bütündür.Tarihin ilk devirlerinden itibaren mevsimsel geçişler tören şeklinde kutlanmıştır. Avcı toplumdan tarımcı topluma geçildiğinde bu törenler bereket ve bolluğa yönelik olmuştur. Eski Türk kültüründe de kıştan sonra baharın gelmesi törenlerle kutlanmıştır. İnsanoğlunun doğa karşısındaki tavrının neticesinde baharın gelmesi karşısında duyulan sevinç, hemen her coğrafyada adı her ne olursa olsun bir bahar bayramı kutlamasını karşımıza çıkarmaktadır. Kırım’dan Türkiye’ye göç sonrası Türkiye’nin farklı coğrafyalarına yerleşen Kırım Türkleri gibi, Ceyhan’da yaşayan Kırım Türkleri arasında da kutlanan bir mevsimlik bayram olan Tepgeç/Tepreş, kültürün izlerini taşımakta ve bir sonraki kuşağa kültürü aktarma işlevini kendinde barındırmaktadır. Makalemizde Ceyhan’da baharın gelmesiyle birlikte Kırım Türklerince kutlanan Tepgeç/Tepreş bayramına ve ayrıntılarına halk kültürü çerçevesinden bakmaya çalışacağız.
Keywords : Tepgeç Tepreş, Kırım Türkleri, Ceyhan, Kültür, Halk Kültürü, Mevsimlik Bayram