An examination of the factors influencing local gastronomic product preference based on the theory of planned behaviour

Authors : Nilgün KARAMAN, Göksel Kemal GİRGİN

Pages : 623-664

Doi:10.31795/baunsobed.857867

View : 15 | Download : 7

Publication Date : 2021-06-30

Article Type : Research Paper

Abstract :Azjen (1991) tarafından geliştirilen Planlı Davranış Teorisi (PDT), tutum ve davranış ilişkisini açıklamak için sosyal psikolojide yaygın olarak kullanılan ve sosyal bilişsel modeller içerisinde en kapsayıcı ve başarılı olandır. Bu çalışmada turistlerin yerel gastronomik ürünleri tüketme niyetlerinin Planlı Davranış Teorisi (PDT) ile açıklanabileceği varsayılmıştır. Alan yazın incelemesi sonucunda yerel gastronomik ürün tercihinde etkili olan bazı faktörler olduğu tespit edilmiştir. Buradan hareketle bu araştırmanın temel amacını, yerel gastronomik ürün tercihinde etkili olan faktörlerin Planlı Davranış Teorisi’ne (PDT) göre incelenmesi oluşturmaktadır. Planlı Davranış Teorisi (PDT) kapsamında söz konusu bu faktörlerin turistlerin yerel yiyecek ve içeceklere yönelik tutumlarını etkileyip etkilemediğinin belirlenmesi amaçlanmaktadır. Çalışmada ayrıca turistlerin tutum, öznel norm ve algılanan davranışsal kontrollerinin de yerel gastronomik ürün tüketim niyetleri üzerinde etkisi olup olmadığının belirlenmesi de amaçlanmaktadır. Bu amaçlar doğrultusunda, araştırma İstanbul ilini ziyaret eden yabancı turistler ile sınırlandırılmıştır. Araştırmada anket formu kullanılarak 401 adet veri toplanmıştır. Araştırma sonucunda elde edilen verilere uygulanan istatiksel analizler sonucunda motivasyonel faktörler, yiyecek neofilisi, yiyecek neofobisi, kültürel faktörler, maruz kalma ve gastronomik alışveriş deneyiminin yerel gastronomik ürünlere yönelik tutum üzerinde pozitif ve anlamlı etkisi olduğu; ancak geçmiş deneyim ve sağlık faktörünün ise yerel gastronomik ürünlere yönelik tutum üzerinde etkisi olmadığı tespit edilmiştir. Çalışmada ayrıca Planlı Davranış Teorisinde (PDT) yer alan değişkenlerin (tutum, öznel normlar ve algılanan davranışsal kontrol) yerel gastronomik ürün tüketme niyeti üzerinde yüksek düzeyde etkiye sahip olduğu tespit edilmiştir.
Keywords : Yerel gastronomik ürün, Turistlerin yemek tüketimini etkileyen faktörler, Planlı davranış teorisi PDT