Kültür Ekonomisi Bağlamında Nevşehir’de Şırahaneler

Authors : Songül YEŞİL

Pages : 24-29

View : 8 | Download : 4

Publication Date : 2020-12-15

Article Type : Research Paper

Abstract :Nevşehir bölgesinde bağcılık kültürü, Anadolu binlerce yıllık birikimi olan bir geleneğin devamı niteliğindedir. Yetiştirilen üzümler sadece yaş ve kuru üzüm olarak tüketilmemekte, aynı zamanda pekmez, sirke ve şarap yapımında da kullanılmaktadır. Pekmez, sirke ve şarap için kullanılacak üzümler “şaraphane”, “şaraplihane”, “şırahane” ya da “ şırhane” adı verilen özel yerlerde ezilip üzüm suyu elde edilir. Çalışma konumuz olan şırahaneler aynı zamanda Nevşehir’in geleneksel mimarisi ile bütünleşmiştir. Şırahaneler, kaya evlerde, mağaralarda, kiliselerde, manastırlarda ve evlerde görülmektedir. Bölgede bunun dışında adeta günümüz evlerini andıran, mutfak, yatak odası, kiler ve çeşitli yaşam alanlarının olduğu Özkonak Yeraltı Şehri, Derinkuyu Yeraltı Şehri, Kaymaklı Yeraltı Şehri, Tatlarin Yeraltı Şehri mimari yapılarında şırahaneleri barındırmaktadır. Şırahaneler yeraltı şehirlerinin dışında Göreme Açıkhava Müzesi’nde Yılanlı Kilise, Ürgüp İlçesi Cemil Köy’ün Doğusunda Bulunan Keşlik Manastırı’nda, Karşı Kilise insert ignore into journalissuearticles values(Saint Jean Kilisesi);’de ziyaretçilere tanıtılmaktadır. Günümüzde bölgedeki turizm faaliyetlerinin gelişmesiyle birlikte evler otellere dönüşmüş, şırahaneler/şaraphaneler asıl mimariden ayrılmadan, özgünlüğünü koruyarak konaklayan misafirlere doğal ortamında sergilenmekte ve misafirlere kültür turizmi bağlamında tanıtılmaktadır. Ayrıca otel odalarına tafana insert ignore into journalissuearticles values(mutfak);, şırahane, mahzen odası vs. isimler verilerek konaklamak isteyenlerin dikkatine sunulmaktadır. Çalışmada, söz konusu yapıların tespit edilen sosyo-kültürel ve ekonomik yönleri halk bilimi ve kültür ekonomisi bağlamında ele alınıp değerlendirilmiştir.
Keywords : Nevşehir, Kültür ekonomisi, Şırahane