THE CLASH BETWEEN LATIN AND ARABIC ALPHABETS AMONG THE TURKISH COMMUNITY IN BULGARIA IN THE INTERWAR PERIOD

Authors : Giustina SELVELLI

Pages : 367-390

Doi:10.30903/Balkan.504204

View : 14 | Download : 8

Publication Date : 2018-12-30

Article Type : Research Paper

Abstract :Bu makalede iki savaş arası dönemde Bulgaristan’daki Türkler konusunu ele alacağım. “Dilsel” ya da daha doğru söylemek gerekirse “alfabetik” hakların yorumlayıcı yaklaşımını kullanacağım ve onları ve “post-emperyal sosyopolitik dinamikleri” ile ilişkilendiren geniş Avrasya alanında yer alan “Latinizasyon” süreçlerine yerleştireceğim. Bu amaçla, Bulgaristan Türklerine ait yazı pratiklerinin ilginç ve az bilinen durumunu tasvir ediyorum. Özellikle de Atatürk’ün alfabe reformunun Bulgaristan’daki yansımalarını ele alarak Türkiye’nin Latin alfabesine geçişinin bu Balkan ülkesinde gerek Bulgar otoriteleri gerekse yerli Türk topluluğunun en muhafazakar kesimleri tarafından korkuları tetikleyen kabul edilmesi zor bir olay olduğunu göstereceğim. Bu bağlamda bu Balkan ülkesinde Türk dilini yazmak için kullanılan Arap ve Latin alfabelerine yönelik tavırları analiz ederek, Bulgar otoritelerle İslam alimleri arasındaki alışılmadık çıkar kesişmesinde, Latin-Türk alfabesinin yasaklanmasının nedenlerini ortaya koyacağım. Bu dönemde, “nötr” iletişim öğeleri olmaktan çok uzakta olan yazı sistemlerinin, ideolojik ve politik türden manipülasyonlara açık olduklarını göstermek çalışacağım. Makalem, bu topluluğun dini ya da politik kimliğinin karmaşık konusunun analizine kapsamlı bir katkı sunmayı amaçlamamaktadır. Fakat daha çok, güneydoğu Avrupa’daki diğer toplulukların benzer zorluklarla karşılaştığı bir dönemde, Bulgaristan Türklerinin dil hakları bakımından karşılaştıkları sınırlamalara ışık tutmayı amaçlamaktadır.
Keywords : Türk Latin Alfabesi, Bulgaristan Türkleri, Bulgaristanda Türk Okuryazarlığı, Bulgaristandaki Türk Gazeteleri, Arap Alfabesi