SELANİK’TE XVIII. YÜZYILA AİT BİR VEZİR VAKFI: NUMAN PAŞA’NIN HAYRÂTI VE AKARÂTI

Authors : Meral BAYRAK FERLİBAŞ

Pages : 37-82

Doi:10.30903/Balkan.1323168

View : 69 | Download : 82

Publication Date : 2023-07-31

Article Type : Research Paper

Abstract :kazandıran vakıflardan biri XVIII. yüzyıl ortalarında Selanik Mutasarrıfı Vezir Numan Paşa tarafından hayata geçirilmiştir. Önce 13 Ağustos 1749 tarihinde herhangi bir hayrât olmaksızın sadece gayrimenkul bağışlayarak evlatlık vakıf kuran paşa ilk vakfiyenin tescilinden yaklaşık olarak altı yıl kadar sonra 16 Mart 1755’te Ahmed Subaşı Mahallesi’nde cami, tekke ve mektep inşa ettirerek hizmete sunmuş ayrıca çok sayıda kitap bağışlayarak daha önce vakfettiği menkul ve gayrimenkullere ilavelerde de bulunmuştur. Bu şekilde yarı ailevi bir vakıf haline dönüşen kurumla ilgili Vakıflar Genel Müdürlüğü Arşivi’nde bulunan iki vakfiye ile üç vakfiye zeyli ve arşivlerde yer alan bazı belgelerle defterler değerlendirilerek hem vakıf eserler hem de vakfedilenler hakkında bilgi verilmiştir. Ayrıca kurumlarda hizmet veren personel ile ilgili veriler aktarılarak hayrât ve akarâtın tanıtılmasına gayret edilmiştir. Bahsedilenlerden başka Selanikli bir hayırseverin vakfa yaptığı katkıya kısaca değinilmiş, Numan Paşa\`nın vefatından sonra da yapılan ilaveler olduğu halde bunlara yer verilmemiştir. Paşanın çocukları veya soyundan gelenler tarafından bağışlandığı anlaşılan bu menkul ve gayrimenkullerle ilgili vakfiyelerin mevcut olmaması bunun nedenidir. Vakfa ait muhasebe kayıtlarında görülen ve sonradan eklenmiş olduğu anlaşılan sözü edilen gelir kaynaklarıyla ilgili veriler başka bir çalışmada değerlendirilmiştir.
Keywords : Numan Paşa, Selanik, Pembe Ev, Midhat Paşa, Islahhane