HİLE ÜÇGENİ, HİLE ELMASI VE HİLE BEŞGENİ: HİLE EYLEMLERİNİN NEDENLERİNE İLİŞKİN TEORİLERE KAVRAMSAL BAKIŞ

Authors : Gülçin KAZAN

Pages : 245-258

View : 14 | Download : 9

Publication Date : 2021-01-09

Article Type : Research Paper

Abstract :Dünya çapında etkilere sahip şirket skandalları, hileye ilişkin küresel boyutta endişeleri artırmıştır. Hile konusunda birçok çalışma yapılmış ve genel görüş, hilenin ortaya çıkarılmasından ziyade önlenmesinin ana odak noktası olması gerektiği yönündedir. Hileli eylemin meydana gelmesini önlemek, sonradan tespit etmekten daha az maliyetli ve daha etkilidir. Hileyi araştırmak ve tespit etmek kolay olmamakla birlikte, hilenin doğası, neden işlendiği ve nasıl işlenebileceği ve gizlenebileceği hakkında kapsamlı bilgi gerektirmektedir. Bu noktada hileye ilişkin riskleri proaktif bir şekilde yönetmek için öncelikli olarak failin kim olduğunu, ne zaman ve neden bu fiili işlendiğini anlayarak hileli davranışa yol açan faktörleri tanımlamak oldukça önemlidir. Bu tanımlamayı yapabilmek amacıyla geliştirilmiş ve öncü olarak nitelendirilen teori Hile Üçgeni teorisidir. Bu teorinin akabinde farklı modeller geliştirilmiş olup özellikle hile elması insert ignore into journalissuearticles values(veya karosu); ve hile beşgeni olarak tanımlanan iki farklı teori hile araştırmalarında kabul gören modeller olarak karşımıza çıkmaktadır. Hileli davranışlara ilişkin temel motivasyonları daha iyi anlamak amacıyla, bu çalışmada hile üçgeni, hile elması ve hile beşgeni teorileri ele alınmaktadır. Çalışmada öncelikle hile kavramı incelenmiş, sonrasında bu üç teoriye ilişkin kavramsal bir yaklaşım benimsenmiştir. Bu teorilerin tartışılması özellikle adli muhasebeciler, denetçiler, hile denetçileri ve diğer hile ile mücadele eden kurumlara hile eyleminin altında yatan temel nedenlerin anlaşılması noktasında katkıda bulunmaktadır. 
Keywords : hile, hile üçgeni, hile elması